遣 悲 懷 三 首 之 一
謝 公 最 小 偏 憐 女
自 嫁 黔 婁 百 事 乖
顧 我 無 衣 搜 藎 篋
泥 他 沽 酒 拔 金 釵
野 蔬 充 膳 甘 長 藿
落 葉 添 薪 仰 古 槐
今 日 俸 錢 過 十 萬
與 君 營 奠 復 營 齋
遣 悲 懷 三 首 之 二
昔 日 戲 言 身 後 事
今 朝 都 到 眼 前 來
衣 裳 已 施 行 看 盡
針 線 猶 存 未 忍 開
尚 想 舊 情 憐 婢 僕
也 曾 因 夢 送 錢 財
誠 知 此 恨 人 人 有
貧 賤 夫 妻 百 事 哀
遣 悲 懷 三 首 之 三
閑 坐 悲 君 亦 自 悲
百 年 都 是 幾 多 時
鄧 攸 無 子 尋 知 命
潘 岳 悼 亡 猶 費 詞
同 穴 窅 冥 何 所 望
他 生 緣 會 更 難 期
惟 將 終 夜 長 開 眼
報 答 平 生 未 展 眉
元 稹
KHIỂN BI HOÀI I
Tạ công tối tiểu thiên liên nữ
Tự giá Kiềm Lâu bách sự quai
Cố ngã vô y sưu mẫn hiệp
Nê tha cô tửu bạt kim thoa
Dã sơ sung thiện cam trường hoắc
Lạc diệp thiêm tân ngưỡng cổ hòe
Kim nhật bổng tiền quá thập vạn
Dữ quân doanh điện phục doanh trai
KHIỂN BI HOÀI II
Tích nhật hí ngôn thân hậu sự
Kim trào đô đáo nhãn tiền lai
Y thường dĩ thi hành khán tận
Châm tuyến do tồn vị nhẫn khai
Thượng tưởng cựu tình lân tỳ bộc
Dã tầng nhân mộng tống tiền tài
Thành tri thử hận nhân nhân hữu
Bần tiện phu thê bách sự ai
KHIỂN BI HOÀI III
Nhàn toạ bi quân diệc tự bi
Bách niên đô thị cơ đa thì
Đặng du vô tử tầm tri mệnh
Phan nhạc điệu vong do phí từ
Đồng huyệt yểu minh hà sở vọng
Tha sanh duyên hội cánh nan kỳ
Duy tướng chung dạ trường khai nhãn
Báo đáp bình sinh vị triển my
Nguyên Chuẩn
KHIỂN BI HOÀI I
Witter Bynner :
O youngest, best-loved daughter of Xie,
Who unluckily married this penniless scholar,
You patched my clothes from your own wicker basket,
And I coaxed off your hairpins of gold, to buy wine with;
For dinner we had to pick wild herbs --
And to use dry locust-leaves for our kindling.
...Today they are paying me a hundred thousand --
And all that I can bring to you is a temple sacrificẹ
KHIỂN BI HOÀI II
Witter Bynner :
We joked, long ago, about one of us dying,
But suđenly, before my eyes, you are gonẹ
Almost all your clothes have been given away;
Your needlework is sealed, I dare not look at it....
I continue your bounty to our men and our maids --
Sometimes, in a dream, I bring you gifts.
...This is a sorrow that all mankind must know --
But not as those know it who have been poor together.
Witter Bynner :
I sit here alone, mourning for us both.
How many years do I lack now of my threescore and ten?
There have been better men than I to whom heaven denied a son,
There was a poet better than I whose dead wife could not hear him.
What have I to hope for in the darkness of our tomb?
You and I had little faith in a meeting after death-
Yet my open eyes can see all night
That lifelong trouble of your brow.
KHIỂN BI HOÀI I
Dịch Nghĩa :
Con gái yêu bé bỏng nhà ông họ Tạ,
Gả cho chàng Kiềm Lâu trăm sự đều khó khăn!
Nhìn ta không áo,nàng mở rương lục tìm,
Biết ta thèm rượu nàng gỡ thoa bán đổi.
Sẵn rau đồng,bữa ăn thêm vị hoắc ngọt ngào,
Lá rụng thay củi,ngửa trông cây hòe cằn cỗi.
Ngày nay,tiền lương có hơn mười vạn,
Chỉ còn vì nàng bày cỗ chay cúng tế!
Dịch thơ : Nguyễn Phước Hậu
Con gái bé yêu nhà họ Tạ
Kiềm Lâu xuất giá gặp trăm lo.
Ta không áo mặc, tìm rương trấp
Ta thiếu rượu ngon, gở bán thoa.
Rau hoắc bửa ăn thêm vị ngọt
Lá rơi thay củi cỗi cây hòe.
Ngày nay lương bỗng hơn mười vạn
Nàng hởi cỗ chay chứng giám cho!
Dịch thơ : Nguyễn Tâm Hàn
Tạ gia trang mỹ nhân ơi
Hẩm hiu gá nghĩa cùng người hàn nho
Ta không áo, nàng kiếm cho
Biết chồng thèm rượu, kim thoa bán cầm
Canh rau đồng, ngọt tình thâm
Cành trơ hết lá khóc thầm...củi đâu
Giờ hơn mười vạn lương thâu
Đàn trai van vái nghẹn ngào xót thương
Dịch thơ : Anh Nguyên
Tạ công có bé gái yêu,
Kiềm-Lâu đem gả, gặp nhiều thương đau.
Áo không, nàng kiếm ra mau,
Thấy ta thèm rượu, gỡ đầu bán thoa.
Bữa ăn, rau hoắc qua loa,
Nấu cơm: lá rụng, cành già hoè rơi.
Nay lương mười vạn, khá rồi,
Vì nàng, xin cúng chè xôi đáp tình...
Dịch thơ : Nguyễn Minh
Ông họ Tạ có con cưng nhỏ
Gả Kiêm Lâu từ đó trái ngang
Ta không áo, nàng lục rương
Ta thèm rượu uống, nàng nhường kim thoa
Rau hoắc đồng nấu ra canh ngọt
Lá hòe rơi đốt bếp thổi cơm
Bây giờ lương chục vạn hơn
Ta làm một lễ trai đàn cúng em
Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu
Gái nuông bé bỏng nhà ông Tạ,
Gả chú Kiềm Lâu chả được gì !
Ta chẳng áo mang : tìm tủ lấy,
Nàng cho rượu uống : đổi thoa đi.
Rau đồng sẵn bữa ngon mùi hoắc,
Lá úa đun thêm đợi cội hòe.
Lương bổng bây giờ hơn chục vạn.
Đàn chay cúng tế báo tình si !
Witter Bynner :
O youngest, best-loved daughter of Xie,
Who unluckily married this penniless scholar,
You patched my clothes from your own wicker basket,
And I coaxed off your hairpins of gold, to buy wine with;
For dinner we had to pick wild herbs --
And to use dry locust-leaves for our kindling.
...Today they are paying me a hundred thousand --
And all that I can bring to you is a temple sacrificẹ
KHIỂN BI HOÀI II
Dịch nghĩa :
Ngày trước (vợ chồng) cứ nói đùa những chuyện về sau,
Bây giờ đều đến ngay trước mắt.
Áo quần của nàng đã dần dần đem bố thí hết,
Kim chỉ vẫn còn, không nỡ lấy ra.
Nhớ ân tình xưa, (ta) thương cả những kẻ nô tỳ,
Nhân mộng thấy nàng, (ta) đốt giấy tiền, vàng mã.
Vẫn biết nổi đau khổ (tử biệt) này ai ai cũng gặp phải,
(Chỉ xót xa) vợ chồng nghèo nên trăm chuyện buồn thương.
Dịch thơ : Phụng Hà
Trước đùa chuyện hậu sự, cười vang,
Chuyện nay trước mắt, tình ly tan.
Quần áo biếu dần cho đến hết,
Kim chỉ giữ đây ngắm chẳng kham.
Nhớ ân tình cũ, thương người ở,
Mộng hiền thê xưa đốt giấy vàng.
Mới biết khồ nầy ai tránh khỏi,
Chỉ xót ta nghèo lắm gian nan.
Dịch thơ : Nguyễn Phước Hậu
Ngày xưa nói cợt chuyện qua đời
Trước mắt bây giờ khổ tới nơi.
Bố thí áo quần cho đến hết
Vẫn còn kim chỉ chẳng buồn coi.
Tình xưa thương kẻ ăn người ở
Thấy mộng đốt tiền giấy mã thoi.
Biết nổi đau này ai cũng gặp
Vợ chồng nghèo khó trăm điều tồi.
Dịch thơ : Anh Nguyên
Xưa đùa bàn chuyện chết chơi,
Nay thời chuyện ấy đến rồi, chẳng lâu.
Áo cho, còn ngắm gì đâu,
Chỉ kim còn đó, lòng đau, chẳng nhìn!
Kẻ ăn người ở, nhớ tình,
Giấy tiền đốt tặng, thấy hình trong mơ.
Hận này ai thoát bao giờ,
Vợ chồng trăm sự nghèo xơ, thấy buồn...
Dịch thơ : Viên Thu
Hồi trước đùa,chung sự vẩn vơ,
Biết đâu mọi chuyện xảy ngay giờ.
Áo xiêm để lại,thường đem ngắm.
Kim chỉ còn nguyên,chẳng dở ra.
Thương các nô tì, khi phát tặng,
Đốt bao vàng mã, lúc nằm mơ.
Thôi thì chẳng trách chi đau khổ,
Chồng vợ nghèo,trăm nổi ngẩn ngơ.
Dịch thơ : Nguyễn Minh
Ngày trước cứ bỡn đùa chôn cất
Sáng hôm nay trước mắt xảy ra
Còn đâu ngắm, áo đã cho
Chỉ kim còn đó, nỡ nào mở coi
Niệm tình cũ thương người ăn ở
Nhớ trong mơ vàng mã đốt liền
Chuyện buồn này chẳng ai riêng
Buồn vì chồng vợ nên duyên lúc nghèo
Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu
Ngày trước đùa vui bàn hậu sự,
Sớm nay bỗng thấy nổi ba đào !
Cho quần áo hết, tìm đâu nữa ?
Giở chỉ kim xưa, có nỡ nào !
Tì bộc ngùi thương tình quá khứ,
Tiền tài đốt nhớ thủa chiêm bao.
Vẫn hay hận ấy ai mà chẳng…
Chồng vợ nghèo hèn khốn khổ sao !
We joked, long ago, about one of us dying,
But suđenly, before my eyes, you are gonẹ
Almost all your clothes have been given away;
Your needlework is sealed, I dare not look at it....
I continue your bounty to our men and our maids --
Sometimes, in a dream, I bring you gifts.
...This is a sorrow that all mankind must know --
But not as those know it who have been poor together.
KHIỂN BI HOÀI III
Dịch nghĩa :
Lúc rỗi ngồi thương nàng lại tự thương mình,
Trăm năm cũng chẳng là mấy chốc.
Đặng Du không có con mới biết thiên mệnh,
Phan Nhạc làm thơ địêu vong cũng chỉ lời suông.
Chung một nấm mồ trong cõi u minh thì có chi mà mong ước,
Kiếp sau đoàn tựu càng khó lòng hò hẹn.
Ta chỉ còn biết chong mắt mãi súôt đêm dài,
Để báo đáp ân tình của nàng suốt đời chưa hề được tươi nét mặt.
Dịch thơ : Nguyễn Phước Hậu
Rãnh ngồi nhớ bậu lại thương qua,
Trần thế trăm năm mấy chốc hà!
Họ Đặng không con rành mệnh số
Ông Phan tưỡng vợ điếu vong thơ.
U minh chung huyệt còn mong ước
Kiếp tới vầy duyên khó hẹn hò.
Chong mắt thâu đêm dài tiếc nhớ
Suốt đời báo đáp mặt bơ phờ.
Dịch thơ : Nguyễn Thị Bích Hải
Ngồi nghĩ thương nàng lại tự thương,
Trăm năm ta cũng sắp theo nàng.
Đặng Du cô độc đành tri mệnh,
Phan An thương điếu cũng lời suông.
Chung mồ tăm tối trông chi nữa,
Kiếp sau sum họp khó mà mong.
Chỉ còn chong mắt tròn đêm thức,
Báo đáp tình xưa những tủi lòng.
Dịch thơ : Trương Đình Tín
Ngồi rỗi thương em, anh tự thương
Trăm năm trần thế được bao nhường?
Đặng Du con mất biết do mệnh
Phan Nhạc thơ buồn điếu vợ suông
Chung huyệt cùng em e vọng tưởng
Lai sinh với bạn khó hẹn thường
Nhớ em chỉ biết đêm đêm ngóng
Báo đáp tình em mắt lệ vương.
Dịch thơ : Anh Nguyên
Ngồi thương em, lại thương mình,
Trăm năm cuộc sống, ân tình bao lâu.
Đặng-Dung, con hiếm, không cầu,
Vợ, thương, Phan-Nhạc tặng câu thơ rồi.
Huyệt chung, là chuyện xa vời,
Kiếp sau gặp gỡ, hẹn thời khó thay.
Suốt đêm không chớp mắt này,
Sao bù lúc sống chân mày chẳng tô!...
Dịch thơ : Nguyễn Minh
Thương em lại thương mình lúc rảnh
Kiếp trăm năm đâu tính là bao
Đặng Du con mất số cao
Làm thơ Phan Nhạc khóc gào vợ yêu
Chung một huyệt làm điều chi thế
Hẹn kiếp sau nào dễ được gần
Suốt đêm mở mắt trông trần
Thương em son phấn chưa lần vẽ mi
Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu
Ngồi không, thương vợ lại thương mình,
Một kiếp trăm năm chút đỉnh đinh.
Bắc Đặng không con yên mệnh số,
Chàng Phan khóc vợ phí thơ tình.
Đợi chờ đâu biết thân đồng huyệt,
Hò hẹn khôn luờng kiếp tái sinh !
Luống những thâu đêm thao thức mãi,
Xót nàng chưa được hưởng thân vinh !
I sit here alone, mourning for us both.
How many years do I lack now of my threescore and ten?
There have been better men than I to whom heaven denied a son,
There was a poet better than I whose dead wife could not hear him.
What have I to hope for in the darkness of our tomb?
You and I had little faith in a meeting after death-
Yet my open eyes can see all night
That lifelong trouble of your brow.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét