 |
| Federico Garcia Lorca (1898 - 1936) - Tây Ban Nha |
Federico Garcia Lorca (5 tháng 6 năm 1898 – 19 tháng 8 năm 1936) là một nhà thơ, nhà soạn kịch, ông còn nổi tiếng là nhạc công và họa sĩ. Trong cuộc nội chiến của Tây Ban Nha, khi ông trở về Granada ở miền Nam( quê hương ông), ông bị phe phát- xít Franco bắt và xử bắn. Ông được xem là một trong những nhà thơ hiện đại lớn nhất của Tây Ban Nha trong thế kỷ 20.
Thơ của Federico García Lorca được dịch ra nhiều thứ tiếng trên thế giới.
Giới thiệu một vài bài thơ của ông.
1) Bài 1:
Lời oán trách ngọt ngào
Federico Garcia Lorca
Đừng để anh đánh mất vẻ diệu kỳ.
Ánh mắt em lặng thầm như pho tượng.
Từ giọng nói, hơi thở còn thoảng vướng.
Đóa hồng đơn trên má ngát hương đêm.
Anh sợ e mình chỉ đứng bên triền.
Làm thân cây trọi cành đau khổ nhất.
Không hoa trái, không được nuôi từ đất.
Bởi loài sâu gây tuyệt vọng mỏng manh.
Nếu em là kho báu giữ riêng anh.
Là thập giá làm nỗi đau dịu tắt.
Anh sẽ mãi trung thành với em là chủ nhân duy nhất. (1)
Đừng để anh đánh mất cả thiên đường. (2)
Đừng điểm tô sông rẽ nhánh yêu thương.
Với lá mùa thu lìa cành hiu hắt.
HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG
Sonet to de la dulce queja
Federico García Lorca
Tengo miedo a perder la maravilla
de tus ojos de estatua y el acento
que de noche me pone en la mejilla
la solitaria rosa de tu aliento.
Tengo pena de ser en esta orilla
tronco sin ramas; y lo que más siento
es no tener la flor, pulpa o arcilla,
para el gusano de mi sufrimiento.
Si tú eres el tesoro oculto mío,
si eres mi cruz y mi dolor mojado,
si soy el perro de tu señorío,
no me dejes perder lo que he ganado
y decora las aguas de tu río
con hojas de mi otoño enajenado.
Bản dịch tiếng Anh:
Sonnet of the Sweet Complaint
Federico Garcia Lorca
Never let me lose the marvel
of your statue-like eyes, or the accent
the solitary rose of your breath
places on my cheek at night.
I am afraid of being, on this shore,
a branchless trunk, and what I most regret
is having no flower, pulp, or clay
for the worm of my despair.
If you are my hidden treasure,
if you are my cross, my dampened pain,
if I am a dog, and you alone my master,
never let me lose what I have gained,
and adorn the branches of your river
with leaves of my estranged Autumn.
(From Selected Verse, Sonnets of Dark Love
translated by John K. Walsh and Francisco Aragon)
Giới thiệu bản dịch tiếng Pháp để tham khảo:
Sonnet de la douce plainte
Federico Garcia-Lorca
J’ai peur de perdre la merveille
de tes yeux de statue et cet accent
que vient poser la nuit près de ma tempe
la rose solitaire de ton haleine.
Je m’attriste de n’être en cette rive
qu’un tronc sans branche et mon plus grand tourment
est de n’avoir la fleur ou la pulpe ou l’argile
qui nourrirait le ver de ma souffrance.
Si tu es le trésor que je recèle,
ma douce croix et ma douleur noyée,
et si je suis le chien de ton altesse,
ah, garde-moi le bien que j’ai gagné
et prends pour embellir ta rivière
ces feuilles d’un automne désolé.
-Traduction d’André Belamich
(Federico Garcia Lorca, Sonnets de l’amour obscur. Poésies IV)
2) Bài 2 :
Tình yêu ngủ trong ngực nhà thơ
Federico Garcia-Lorca
Yêu em vô kể, em nào biết.
Bởi em say ngủ giữa lòng anh.
Giấu em thổn thức đôi dòng lệ.
Giọng xé lòng như dao thép đâm.
Xác thịt theo cùng tinh tú chuyển.
Ghim sâu từng mảnh trái tim đau.
Những lời u ám còn day dứt.
Mộc mạc tình em cánh mộng đầu.
Bọn người vênh váo trong vườn bước.
Chờ xác em và anh xót thương.
Bờm ngựa sáng theo màu của lá.
Đời anh, em ngủ giấc thê lương.
Có nghe máu vỡ cung đàn khóc.
Chờ đợi đôi ta khúc đoạn trường.
HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG
EL AMOR DUERME EN EL PECHO DEL POETA
Federico Garcia-Lorca
Tú nunca entenderás lo que te quiero
porque duermes en mí y estás dormido.
Yo te oculto llorando, perseguido
por una voz de penetrante acero.
Norma que agita igual carne y lucero
traspasa ya mi pecho dolorido
y las turbias palabras han mordido
las alas de tu espíritu severo.
Grupo de gente salta en los jardines
esperando tu cuerpo y mi agonía
en caballos de luz y verdes crines.
Pero sigue durmiendo, vida mía.
Oye mi sangre rota en los violines.
¡Mira que nos acechan todavía!
Bản dịch tiếng Anh của Paul Archer
The beloved sleeps on the poet's breast
Federico Garcia-Lorca
You will never understand how much I love you
because you sleep in me and are asleep.
I hide you away as I weep, pursued
by a voice of cutting steel.
Rules that stir both flesh and star
now pierce deep into my aching heart,
and murky words have gnawed
the wings of your austere character.
A group of people prances in the gardens
awaiting your corpse and my anguish
on horses of light with green manes.
But continue to sleep, my life.
O hear my broken blood in the violins!
Look at them waiting, ready to ambush us!
( English translation by Paul Archer of Lorca's El amor duerme en el pecho del poeta.
For more translations from Lorca's Sonetos del amor oscuro, go to Sonnets of Dark Love.)
3) Bài 3 : (Chưa tìm được nguyên tác tiếng Tây Ban Nha)
Đêm tình yêu không ngủ
Federico García Lorca
Đêm trên cao. Hai chúng ta. Đầy trăng.
Anh muốn rơi nước mắt , em cười.
Lời chế nhạo của em quả là thần thánh, anh xót xa ray rứt.
Những khoảnh khắc yêu đương và chim bồ câu ngây thơ trong chuỗi kết. (1)
Đêm bên dưới. Hai chúng ta. Vầng pha lê nhức buốt.
Em khóc vì uẩn khúc quá sâu xa.
Nỗi đau trong anh âm ỉ đến tột cùng.
Trước nỗi đau của trái tim em chịu đựng.
Bình minh kết hôn chúng ta trên giường.
Miệng chúng ta áp vòi nước giá băng.
Nơi tuôn trào nhiệt huyết.
Mặt trời xuyên qua cửa chớp ban công.
Cuộc sống loài san hô vừa mở ra muôn cành uốn lượn.
Bao phủ lấy hồn anh.
HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG
Bản dịch tiếng Anh:
Night of Sleepless Love
Federico García Lorca
The night above. We two. Full moon.
I started to weep, you laughed.
Your scorn was a god, my laments
moments and doves in a chain.
The night below. We two. Crystal of pain.
You wept over great distances.
My ache was a clutch of agonies
over your sickly heart of sand.
Dawn married us on the bed,
our mouths to the frozen spout
of unstaunched blood.
The sun came through the shuttered balcony
and the coral of life opened its branches
over my shrouded heart.”
Translation by Martin Sorrel.
Giới thiệu bản dịch tiếng Anh khác của Paul Archer để bạn đọc tham khảo.
Night of sleepless love
Federico García Lorca
A full moon, the night above the two of us,
I began to cry and you were laughing.
Your disdain was a god; my complaints
were instants of time and doves in a chain.
The night beneath us. A crystal of pain,
you cried deep into the distance.
My sorrow gathered its suffering
above your fragile heart of sand.
Dawn united us on the bed,
mouths pressed to the freezing cold spurt
of endless blood spilling out.
And the sun entered through closed shutters
and the coral of light opened its branches
over my shrouded heart.
( English translation by Paul Archer of Lorca's Noche del amor insomne.
For more translations from Lorca's Sonetos del amor oscuro, go to Sonnets of Dark Love.)
4) Bài 4 :
BÀI CA KHÁT VỌNG ĐẦU TIÊN
Federico Garcia Lorca
Trong buổi sáng xanh xanh màu lá.
Tôi muốn trở thành một trái tim.
Một trái tim.
Trong buổi chiều chín mọng.
Tôi muốn trở thành một chú sơn ca.
Một chú sơn ca.
Tâm hồn
đổi sắc da cam
Tâm hồn
đổi sắc tinh yêu.
Trong buổi sáng rạng ngời sống động.
Tôi muốn tôi được chính là mình.
Một trái tim.
Trong buổi chiều lịm tắt.
Tôi muốn giọng nói ngân vang réo rắt.
Hòa cùng giọng hót sơn ca.
Tâm hồn
Đổi sắc da cam.
Tâm hồn
Đổi sắc tình yêu.
HOÀNG NGUYÊN CHƯƠNG
Cancioncilla del primer beso
Federico Garcia Lorca
Cancioncilla
del primer beso
En la mañana verde,
quería ser corazón.
Corazón.
Y en la tarde madura
quería ser ruiseñor.
Ruiseñor.
(Alma,
ponte color de naranja.
Alma,
ponte color de amor)
En la mañana viva,
yo quería ser yo.
Corazón.
Y en la tarde caída
quería ser mi voz.
Ruiseñor.
¡Alma,
ponte color naranja!
¡Alma,
ponte color de amor!
Ditty of First Desire
In the green morning
I wanted to be a heart.
A heart.
And in the ripe evening
I wanted to be a nightingale.
A nightingale.
(Soul,
turn orange-colored.
Soul,
turn the color of love.)
In the vivid morning
I wanted to be myself.
A heart.
And at the evening's end
I wanted to be my voice.
A nightingale.
Soul,
turn orange-colored.
Soul,
turn the color of love.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét