Chương 23 - Thuở ấu thơ

Tin sét đánh như làn sấm chớp

Vượt không gian và vượt thời gian

Lắng tai nghe tiếng kinh hoàng

Ruột đau đòi đoạn, hai hàng châu sa

*

Còn đâu nữa bút ngà ý thép

Người còn đâu làm đẹp non sông 

Từ đây mất một ân công

Trọn đời vì nước không lòng riêng tư

*

Trước hương án cúi đầu khấn lễ

Càu Phật Trời tế độ siêu thăng

Hồn thiêng ở chốn suối vàng

Mau mau tìm đến thiên đàng nghỉ ngơi

*

Ân nghĩa đó muôn đời ghi tạc

Tình sâu kia đến thác không quên

Kiếp nầy chưa kịp đáp đền

Dạy con đốt đuốc chong đèn kiếp sau

*

Kể từ đãy Ngọc Dao cương quyết

Dạy cho con điều thiệt lẽ hay

Đêm đêm kinh sử dồi mài

(2280) Ân sâu vẫn nhớ, nghĩa dày vẫn ghi

*

Sống trong cảnh rừng sâu biển rộng

Giúp hồn người hiển lộng ngàn khơi

Tư Thành từ lúc chào đời

Ghe thuyền là bạn, núi đồi là quê

*

Trong sương sớm tư bề lặng lẽ

Ánh dương hồng vừa hé hào quang

Lung linh sóng nước nhịp nhàng

Thuyền câu thấp thoáng giữa ngàn trùng khơi

*

Gom sức sống, mộng đời lay chuyển

Nếm gian lao, rèn luyện tâm hồn

Sương khuya, giông bão không sờn

Sá gì gió táp mưa đơn lạnh lùng

*

Trưa nắng dữ lên rừng hái trái

Vượt đồi non chạy nhảy tung tăng

Sớm quen biển rộng mây ngàn

Núi rừng không thể che hàng mi cong

*

Đêm đèn sách theo dòng tư tưởng

Mẹ cùng con chí hướng luyện rèn

Trước mong học hỏi thánh hiền

(2300) Sau đem tài sức đáp đền ân xưa

*

Đàn chim én thoi đưa mấy lượt

Đóa mai vàng cánh mượt đòi phen 

Ngôi cao giờ đã xây nền

Trong yên ngoài ổn vững bền triều ca

*

Hoàng Thái hậu sợ ma sợ quỷ

Mở từ tâm bố thí dân lành

Rủ lòng nhìn nhận Tư Thành

Đem về cung điện học hành dưỡng nuôi

*

Từ thơ ấu buồn vui không tỏ

Mẹ vẫn thường to nhỏ khuyên răn

Chớ đem tâm sự phân trần

Phơi bày mộng ước, lảnh phần họa tai

*

Theo gió thoảng lời bay vạn nẻo

Từ phương xa mây kéo về gần

Tránh sao gió tạt mưa vần

Đêm ngày học hỏi, chẳng cần lợi danh

*

Về cung điện được canh được giữ

Được ấm no, giấc ngủ yên lành

Sương khuya, đèn sách, trăng thanh

(2320) Thiên nhiên bè bạn, học hành giải khuây

*

Một chiều xuân gió hây hây thổi

Ánh dương hồng le lói trên sông

Muôn 'sao' lấp lánh theo dòng

Soi miền thôn dã, suối lòng trào dâng

*

Một hình bóng chập chờn sóng nước 

Đang ngồi vo gạo vóc bên sông

Tóc dài phủ mái lưng ong

Bàn tay thon nhỏ, mày cong đen huyền

*

Thêm khóe miệng cười duyên mộng ảo

Làn mắt xanh như tháo lồng son

Cánh chim bay lượn đầu non

Lăn tăn sóng nước như còn luyến lưu

*

Tư Thành thấy tâm tư xao động

Cơ hồ như tiếng trống tình yêu

Ý thơ sóng nước thủy triều

Cuộn dâng theo nhịp bước đều con tim

*

Một ý nghĩ đang tìm lối mở

Buột miệng trêu tiên nữ bên sông

''Trời mơ, gạo trắng, nước trong

(2340) Mến người, mến cảnh, nghe lòng mến thêm...''(95)

*

Câu lơ lửng giữa thềm ướm hỏi

Trong mơ hồ, gió thổi mây bay

Càng thêm ngơ ngẩn ngất ngây

Khi cô gái nhỏ ngẩng mày nhìn ông

*

Trông ánh mắt, nghe lòng rung động

Chưa định hồn bổng lắng tai nghe :

''Cát lầm, gió bụi, bờ tre

Lo đời, lo nước, lo bè... luôn cho'' (96)

*

Câu đối đáp làm ngơ ngẩn dạ

Chứng tỏ người chí cả sâu xa

Lại thêm nhan sắc mặn mà

Nói năng nhỏ nhẹ, đúng là thiên kim

*

Nào ai biết lương duyên tiền định

Phượng với Rồng vỗ cánh bay xa

Đấp xây cho nước cho nhà

Thăng Long sáng rực một tòa nước Nam

*

Giờ còn nghĩ non Lam núi thẩm 

Nhớ ngày xưa tay lấm chân bùn

Yêu thương giữ chặt trong lòng

(2360) Đợi khi nắng ấm mây hồng xe duyên

(95) Tư Thành đã ướm hỏi cô gái bằng câu : Gạo trắng, nước trong, mến cảnh, mến người cùng mến cả...

(96) Cô gái là Nguyễn Thị Huyền, con gái thứ hai của quan Thái Bảo Nguyễn Đức Trung, sau nầy là Hoàng Hậu của vua Lê Thánh Tông tức Tư Thành, trả lời như sau : Cát lầm gió bụi, lo đời lo nước hãy lo cho...