Thứ Tư, 11 tháng 3, 2015

Bài 6 - Lục bát đan xen và lục bát kết - Hàn Sĩ Nguyên

Trong một bài thơ bất kỳ thể loại nào, ngũ ngôn, thất ngôn, bát ngôn, hoặc thơ tự do , người viết khéo tay đều có thể chêm vào một hoặc hai cặp câu thơ Lục bát , đó là hình thức Lục bát đan xen, hoặc lục bát xen kẽ , tạo nên một hiệu ứng mênh mang buồn, do cái âm hưởng ca dao, dân ca mà thơ lục bát đem lại . 

Ở bất cứ chỗ nào đều có thể đan xen lục bát, chỉ có một vấn đề là lúc nào thì chêm vào, và chêm vào như thế nào để đạt được hiệu ứng mênh mang buồn ấy mà thôi . Điều này chỉ có “quá trình lăn lóc với thơ của người viết” mới giúp xác định được có nên không mà thôi 

Nếu cặp lục bát thêm vào nằm ở cuối bài thì đó là hình thức “Lục bát kết bài” , hoặc “Lục bát kết” . Mượn một hoặc hai cặp thơ lục bát để kết thúc một bài thơ thuộc các thể loại khác 

Dưới đây là các thí dụ : 

Thí dụ 1 : KHÚC CA PHẠM THÁI (Vũ Hoàng Chương) 

Ta, tráng sĩ hề, lòng không mềm bằng kiếm 
Ta, anh hùng hề, sự nghiệp có đầy đôi mắt Trương Quỳnh Như ? 
Chí nhỏ lòng kiêu đổ thừa vận rủi 
Tài sơ sức mỏi trách bấy thời cơ

Lòng miên man uống mãi rượu giang hồ 
Nâng chén lửa đốt tàn dần năm tháng 
Hồn chua cay những đêm trường bốc cháy 
Ngựa ngông cuồng khua gót nhớ quan san 

Trời mưa buồn hay lệ nhỏ nhân gian 
Men ứa lạnh trên đầu tay giá buốt 
Chợp năm canh gà hề, tóc hồ điểm bạc 
Thù nhà chưa trả hề, nợ nước vai mang 

Thẹn mặt làm ngơ hề, tủi thân hồ hải 
Gục đầu lên gươm hề, máu đổ chứa chan 
Ta là sao tinh đẩu 
Cao vút trời cô đơn 

Sáng không đủ soi đường cho người hề, đêm chưa đành tắt 
Một mình ta với lòng ta hề, bão táp không nguôi 
Biển động bốn phương hề, sóng đau gào thét 
Giấc mơ thù hận hề, máu đổ tay người 

Cơn say dở khóc dở cười 
Thành nghiêng núi lở đất trời là đâu ? 
Chuông run đã giục tinh cầu 
Em ơi thức dậy nghe sầu vào thơ 

Ta yêu nàng ư ? 
Ta giết nàng ư ? 
Ta thương nàng ư ? 
Ta khóc rồi ư ?

Quỳnh Như ơi 
Quỳnh Như ơi 

Tóc nàng thơm làm hồn ta ngây ngất 
Mắt nàng là đèn hoa soi sáng lòng ta 
Gót hương trầm dáng kiêu thơm dịu ngọt 
Xiêm y nồng nàn gót nhỏ búp tiên nga 

Nàng là thơ, ta là rượu mê hoa 
Trời nâng giấc ban ân đầy xuân mới 
Ta nhớ nàng điên cuồng lên tiếng gọi 
Quỳnh Như ơi 
Quỳnh Như ơi 
Ai đội mồ nàng lên 
Thơ nàng buồn thành những chiếc gai êm 
Mọc lên giữa linh hồn ta sầu tủi 

Mây ngũ sắc kết nên lầu ngóng đợi 
Sao Ngân Hà mở hội đón em đi 
Thuyền trăng đây ta xin chở em về 
Trong lưng chén long lanh chừ đau lạnh môi tê 

Quỳnh Như ơi 
Quỳnh Như ơi 

Môi nàng là mật đắng 
Tóc nàng là bão đau 
Mắt nàng là mộ tối 
Hồn ta là đêm sâu 

..... (quên mất một đoạn)....... 

Rát mặt anh hùng hề, nàng là gió mát 
Chuông kinh cầu nguyện hề, lời đầy tên nàng 
Heo may đã nổi đá vàng 
Buồn xưa chừng cũng động ngàn bay xa

Mộ nàng bao cỏ úa 
Lòng ta bấy xót xa 
Rưng rưng chén nhỏ trào tâm sự 
Ta thương nàng, hay ta thương ta ??? 

Thí dụ 2 : TÌNH NGHÈO (Hồ Hán Sơn) 

Nhớ thuở 
Anh cày thuê 
Em chăn trâu 
Gánh nước dưới cầu 
Gặp nhau 
Một cỗ trầu cau 
Nên đôi chồng vợ 
Túp lều tre nứa 
Dựng cuối vườn làng 
Hai mùa lúa chín ngô vàng 
Chày tre cối đất rộn ràng thâu canh 
Thế rồi 
Giặc tràn mấy xứ 
Lúa khoai màu mỡ 
Ai không tiếc ruộng, tiếc đồng ? 
Đường quê thiên hạ tiễn chồng 
Em đưa anh ra lính 
Giặc vào anh đánh 
Giặc tan anh về 
Làm sao đuổi hết giặc đi 
Để cho cối đất chày tre nhịp nhàng 
Thế rồi, 
Giặc chết trên ngàn 
Giặc tan ngoài bể 
Nhớ lời em nhé 
Về chốn làng quê 
Dù không may 
Anh cứ về 
Ai cười người đuổi giặc 
Ai ghét kẻ thương binh ? 
Còn làng , còn nước, còn anh 
Còn đồng, còn ruộng, còn tình lứa đôi 
Em vui, 
Nước nhà độc lập 
Đường quê tấp nập 
Trai tráng về làng 
Hai mùa lúa chín ngô vàng 
Chày xe cối máy rộn ràng hơn xưa 

0 nhận xét:

Đăng nhận xét