Đại bàng, lợn lòi và mèo

Đại bàng, lợn lòi và mèo - L'Aigle, la Laie, et la Chatte

L'Aigle avait ses petits au haut d'un arbre creux. 

La Laie au pied, la Chatte entre les deux; 

Et sans s'incommoder, moyennant ce partage, 

Mères et nourrissons faisaient leur tripotage. 

La Chatte détruisit par sa fourbe l'accord. 

Elle grimpa chez l'Aigle, et lui dit: Notre mort 

(Au moins de nos enfants, car c'est tout un aux mères) 

Ne tardera possible guères. 

Voyez-vous à nos pieds fouir incessamment 

Cette maudite Laie, et creuser une mine? 

C'est pour déraciner le chêne assurément, 

Et de nos nourrissons attirer la ruine. 

L'arbre tombant, ils seront dévorés: 

Qu'ils s'en tiennent pour assurés. 

S'il m'en restait un seul, j'adoucirais ma plainte. 

Au partir de ce lieu, qu'elle remplit de crainte, 

La perfide descend tout droit 

A l'endroit 

Où la Laie était en gésine. 

Ma bonne amie et ma voisine, 

Lui dit-elle tout bas, je vous donne un avis. 

L'aigle, si vous sortez, fondra sur vos petits : 

Obligez-moi de n'en rien dire: 

Son courroux tomberait sur moi. 

Dans cette autre famille ayant semé l'effroi, 

La Chatte en son trou se retire. 

L'Aigle n'ose sortir, ni pourvoir aux besoins 

De ses petits; la Laie encore moins: 

Sottes de ne pas voir que le plus grand des soins, 

Ce doit être celui d'éviter la famine. 

A demeurer chez soi l'une et l'autre s'obstine 

Pour secourir les siens dedans l'occasion: 

L'Oiseau Royal, en cas de mine, 

La Laie, en cas d'irruption. 

La faim détruisit tout: il ne resta personne 

De la gent Marcassine et de la gent Aiglonne, 

Qui n'allât de vie à trépas: 

Grand renfort pour Messieurs les Chats. 

Que ne sait point ourdir une langue traîtresse 

Par sa pernicieuse adresse? 

Des malheurs qui sont sortis 

De la boîte de Pandore, 

Celui qu'à meilleur droit tout l'Univers abhorre, 

C'est la fourbe, à mon avis.

Bản dịch : Lê Trọng Bổng

Ngay trên ngọn một thân cây rỗng 

Gia đình đại bàng sống lâu nay 

Lợn lòi ngụ dưới gốc cây 

Còn mèo thì ở giữa hai láng giềng 

Khéo thu xếp khoảng riêng từng hộ 

Không bên nào gây khó chịu gì 

Dùng đồ chung chạ kể chi 

Các con, các mẹ tuỳ nghi hàng ngày 

Mèo phá cảnh hoà thuận này 

Bằng tính gian giảo xưa rày lừng danh 

Trước tiên mụ trèo ngay lên ngọn 

Gặp đại bàng bảo gọn như sau: 

"Cái chết lơ lửng trên đầu 

(Ít ra cũng lũ lau nhau đi đời 

Mẹ con là một mà thôi) 

Chẳng bao lâu nữa là toi hết rồi 

Bác có thấy lợn lòi đào đất 

Dưới chân ta để đặt quả mìn? 

Con mụ đáng rủa đáng nguyền 

Làm cây bật gốc gây nên lụi tàn 

Cho vận mạng hai đàn con nhỏ 

Cây quay lơ là nó vồ luôn 

Nếu còn sót được một con 

Em đây cũng dịu bớt cơn kêu trời" 

Bơm lo sợ đầy vơi chốn đó 

Xong mèo ta xuống chỗ lợn lòi 

Chị mới sinh mấy hôm thôi 

Lại gần nói nhỏ mấy lời vào tai: 

"Hỡi cô bạn tôi đây mến mộ 

Người láng giềng sướng khổ có nhau 

Xin báo một tin như sau: 

Thằng đại bàng vẫn rình lâu nay rồi 

Bạn vắng nhà một lát thôi 

Là các cháu sẽ đi đời nhà ma 

Nhưng xin chớ nói hở ra 

Nếu không kẻ chịu chính là mèo đây 

Cơn giận của thằng này khiếp lắm 

Hãy giúp tôi im lặng nghe không?" 

Gieo kinh hoàng nơi đây xong 

Mụ bèn chào lợn ung dung về nhà 

Đại bàng không dám ra khỏi tổ 

Nên các con chẳng có gì ăn 

Nhà lợn lòi còn tệ hơn 

Cả hai chị ngốc đều không biết rằng 

Mối lo âu chiếm phần lớn nhất 

Là đừng cho đói khát xảy ra 

Cả hai ở lì trong nhà 

Phòng khi sự cố xảy ra sẵn sàng 

Mới cứu kịp cả đàn con nhỏ 

Đại bàng sợ ming nổ cây tan 

Lợn lo bị đột nhập chăng 

Cả con lẫn mẹ cái ăn không còn 

Cái đói phá sạch trơn mọi thứ 

Họ đại bàng cùng họ lợn lòi 

Từ chỗ sinh sống thảnh thơi 

Sa cơ đến nỗi tàn đời đấy thôi 

Thế là họ mèo thu lời 

Được tăng viện lớn mà hời làm sao 

Giọng lưỡi xúc xiểm nào mà lạ 

Thấu mưu cao che đậy hại người 

Rất nguy cho thảy mọi nhà? 

Trong muôn tai hoạ của bà Pandore 

Vung ra vì tò mò thái quá 

Thì cái mà thiên hạ trước sau 

Ghê tởm chính đáng hàng đầu 

Là tính gian giảo chứ đâu

(Nguồn: Jean de la Fontaine - 200 bài ngụ ngôn, NXB Thế giới, 2003)