Hồi hương ngẫu thư - Hạ Tri Chương

回 鄉 偶 書 

少 小 離 家 老 大 回 

鄉 音 無 改 鬢 毛 衰 

兒 童 相 見 不 相 識 

笑 問 客 從 何 處 來

賀 知 章

HỒI HƯƠNG NGẪU THƯ

Thiếu tiểu ly gia, lão đại hồi

Hương âm vô cãi, mấn mao thôi

Nhi đồng tương kiến, bất tương thức

Tiếu vấn, khách tòng hà xứ lai

Hạ Tri Chương

Dịch nghĩa : 

Bài đọc một hơi là xong, cho ta một cảm giác thi nhân làm bài này lúc cảm xúc một điều nào đo, tôi cho là cái quen và cái lạ đập vào nhau khiến cho người xa nhà bỗng chốc thấy mình bị lạc lõng trong một nơi quen thuộc; như thể một người phải bắt đầu tập đi lạị Giọng nói còn y nguyên như ngày nào đấy chứ (dù có già hơn tí đỉnh thôi cũng chẳng sao), nhưng mấy đứa nhỏ (có lẽ cùng tuổi với mình lúc còn ở đây nhĩ) lại nhìn mình, mình nhìn chúng nó, không có cái gì quen thuộc đầm ấm trong lòng, chắc không phải như những gì thi nhân đã tưởng tượng ra trước khi về nhà ... Bài thơ "Em ơi Hà Nội phố" của Phan Vũ có câu:

Người nghệ sĩ lang thang hè phố

Bơ vơ

Không nhớ nổi con -dường.

Ngay trước cổng nhà mẹ cha

Cái cảm giác nửa quen mà nửa lạ đấy, trộn với cái khác biệt tuổi tác giữa thi nhân và đám con nít, gây cho ta một cái ấn tượng sâu đậm về thời gian, cũng một nơi ấy, cũng một người ấy ... 

Hồi nhỏ xa gia đình, già rồi trở về lại 

Giọng quê hương không đổi tóc tai thì đã tàn tạ 

Gặp mấy đứa nhỏ không ai quen ai 

Chúng cười cười hỏi tôi ở đâu lại

Dịch thơ : Trần Trọng Kim

Bé đi già mới về nhà

Tiếng quê vẫn thế tóc đà rụng thưa

Trẻ con trông thấy hững hờ

Cười ồ hỏi khách lại từ phương nao

Dịch thơ : Trần Trọng San

Trẻ đi già trở lại nhà

Giọng quê không đổi sương pha mái đầu

Gặp nhau mà chẳng biết nhau

Trẻ cười hỏi khách từ đâu đến làng

Witter Bynner :

I left home young. I return old; 

Speaking as then, but with hair grown thin; 

And my children, meeting me, do not know mẹ 

They smile and say: "Stranger, where do you come from?"