Đại bàng và cú

Đại bàng và cú - L'Aigle et le Hibou

L'Aigle et le Chat-huant leurs querelles cessèrent, 

Et firent tant qu'ils s'embrassèrent. 

L'un jura foi de Roi, l'autre foi de Hibou, 

Qu'ils ne se goberaient leurs petits peu ni prou. 

Connaissez-vous les miens ? dit l'Oiseau de Minerve. 

Non, dit l'Aigle. Tant pis, reprit le triste oiseau: 

Je crains en ce cas pour leur peau: 

C'est hasard si je les conserve. 

Comme vous êtes Roi, vous ne considérez 

Qui ni quoi: Rois et Dieux mettent, quoi qu'on leur die, 

Tout en même catégorie. 

Adieu mes Nourrissons, si vous les rencontrez. 

Peignez-les-moi, dit l'Aigle, ou bien me les montrez: 

Je n'y toucherai de ma vie. 

Le Hibou repartit : Mes Petits sont mignons, 

Beaux, bien faits, et jolis sur tous leurs compagnons: 

Vous les reconnaîtrez sans peine à cette marque. 

N'allez pas l'oublier ; retenez-la si bien 

Que chez moi la maudite Parque 

N'entre point par votre moyen. 

Il avint qu'au Hibou Dieu donna géniture. 

De façon qu'un beau soir qu'il était en pâture, 

Notre Aigle aperçut d'aventure, 

Dans les coins d'une roche dure, 

Ou dans les trous d'une masure 

(Je ne sais pas lequel des deux), 

De petits monstres fort hideux, 

Rechignés, un air triste, une voix de Mégère. 

Ces enfants ne sont pas, dit l'Aigle, à notre ami. 

Croquons-les. Le Galand n'en fit pas à demi: 

Ses repas ne sont point repas à la légère. 

Le Hibou, de retour, ne trouve que les pieds 

De ses chers Nourrissons, hélas! pour toute chose. 

Il se plaint; et les dieux sont par lui suppliés 

De punir le brigand qui de son deuil est cause. 

Quelqu'un lui dit alors: N'en accuse que toi 

Ou plutôt la commune loi, 

Qui veut qu'on trouve son semblable 

Beau, bien fait, et sur tous aimable. 

Tu fis de tes enfants à l'Aigle ce portrait: 

En avaient-ils le moindre trait?

Bản dịch : Lê Trọng Bổng

Đại bàng và cú thôi cãi cọ 

Cùng làm lành đến độ ôm hôn 

Một lấy danh dự minh quân 

Một lấy danh dự của dân mắt mèo 

Hai bên thề cùng yêu lũ nhỏ 

Tuyệt đối không coi đó là mồi 

"Mấy đứa con nhỏ của tôi 

Hình như bác đã biết rồi phải không?" 

Đại bàng lắc, Cú buồn giọng tiếp: 

"Tính mạng con chẳng biết thế nào 

Trứng để đầu đẳng sợ sao 

Nhờ vào may rủi lấy đâu vẹn toàn 

Bác là vua, Đại bàng chúa tể 

Bác chẳng hề để ý chi li 

Xem là ai, xem cái gì 

Dù có nghe nói này kia cũng vầy 

Vua và thần xưa nay vẫn vậy 

Mọi thứ coi cùng loại y chang 

Lúc bác gặp chúng, phải chăng 

Là lúc vĩnh biệt, tan hoang cửa nhà" 

Đại bàng nói: "Xin bà mô tả 

Các cháu nhà hoặc giả cho xem 

Suốt đời tôi sẽ để yên" 

"Chúng đáng yêu lắm" - Cú bèn nói ngay 

"Mình bụ bẫm, mặt mày xinh xắn 

Không kém thua các bạn trong miền 

Tới nhà bác nhận ra liền 

Những đặc điểm ấy khi nhìn chớ quên 

Tên tử thần đáng nguyền rủa đó 

Xin bác đừng để nó theo vô" 

Trời cho một lũ con thơ 

Một hôm Cú bận lần mò cái ăn 

Do tình cờ Đại bàng thấy chúng 

Đang nằm trong lỗ thủng lều tranh 

(Hay trong hốc đá gập ghềnh 

Người kể không nhớ ngọn ngành nơi mô) 

Trông gớm ghiếc tựa hồ quái vật 

Nhăn nhó hoài, nét mặt u sầu 

Giọng địa ngục cứ làu bàu 

Đại bàng nhìn chúng, trong đầu đinh ninh: 

"Không phải con bạn mình, cứ xực!" 

Vốn hào hoa không chút lần chần 

Chàng chén sạch, chỉ còn chân 

Cú mẹ về thấy than van, khẩn cầu 

Xin các thần mau mau trừng phạt 

Tên bất lương gieo rắc tang này 

Nhưng thần có vị bảo ngay: 

"Đi mà buộc tội chính mày, nếu không 

Buộc tôi quy luật chung cứ muốn 

Thấy con mình ngồn ngộn tươi xinh 

Dễ thương, bụ bẫm hết mình 

Mày vẽ cho bạn ảnh hình như ri 

Hỏi rằng có chút giống chi?"

(Dựa theo truyện của Verdizzoti) 

(Nguồn: Jean de la Fontaine - 200 bài ngụ ngôn, NXB Thế giới, 2003)