Chàng trung niên và hai tình nhân

Chàng trung niên và hai tình nhân - L'homme entre deux âges et ses deux maîtresses

Un homme de moyen âge, 

Et tirant sur le grison 

Jugea qu'il était saison 

De songer au mariage. 

Il avait du comptant , 

Et partant 

De quoi choisir. Toutes voulaient lui plaire ; 

En quoi notre amoureux ne se pressait pas tant ; 

Bien adresser n'est pas petite affaire. 

Deux veuves sur son coeur eurent le plus de part : 

L'une encor verte, et l'autre un peu bien mûre, 

Mais qui réparait par son art 

Ce qu'avait détruit la nature. 

Ces deux veuves, en badinant, 

En riant, en lui faisant fête, 

L'allaient quelquefois testonnant, 

C'est à dire ajustant sa tête. 

La vieille à tous moments de sa part emportait 

Un peu du poil noir qui restait, 

Afin que son amant en fût plus à sa guise. 

La jeune saccageait les poils blancs à son tour. 

Toutes deux firent tant, que notre tête grise 

Demeura sans cheveux, et se douta du tour. 

«Je vous rends, leur dit-il, mille grâces, les belles, 

Qui m'avez si bien tondu: 

J'ai plus gagné que perdu ; 

Car d'hymen point de nouvelles. 

Celle que je prendrais voudrait qu'à sa façon 

Je vécusse, et non à la mienne. 

Il n'est tête chauve qui tienne ; 

Je vous suis obligé, belles, de la leçon.»

(Dựa theo truyện của Phaedrus và Aesop)

Bản dịch : Lê Trọng Bổng

Chàng trung niên tóc hoa râm 

Nghĩ nên tính chuyện trăm năm là vừa 

Trong nhà tiền mặt có thừa 

Nên cứ chọn kỹ thật ưa mới rồi 

Kiếm vợ đâu phải chuyện chơi 

Cho nên tuy gặp lắm người làm duyên 

Chàng vẫn không vội tiến thêm 

Đầu bảng chỉ có trong tim hai nàng 

Đều là gái goá lỡ làng 

Một còn hơ hớ mọi đàng tươi xinh 

Một tuy luống tuổi vẫn tình 

Nhờ vào nghệ thuật giúp mình sửa sang 

Những gì thiên nhiên phá ngang 

Khoản đãi chàng hậu, hai nàng thay nhau 

Bông lơn cười cợt vui sao 

Giúp chàng tỉa tót cho đầu mới toanh 

Vạch ra bới chải đã đành 

Lại còn nhổ tóc để anh giống mình 

Chị lớn tìm nhổ tóc xanh 

Tóc bạc còn dành chị bé vặt luôn 

Cuối cùng đầu chàng láng trơn 

Cứ như là bị một đòn chơi khăm 

Chàng nói: "Hỡi các mỹ nhân 

Tôi xin đa tạ ngàn lần ơn sâu 

Đã làm cho được trọc đầu 

Chuyện này có mất gì đâu mà buồn 

Trái lại vẫn được nhiều hơn 

Bởi bụng không còn tính chuyện trăm năm 

Cô nào cô nấy chăm chăm 

Muốn tôi phải sống y chang như mình 

Đâu ưng nền nếp bình sinh 

Tôi hằng trân trọng giữ gìn hôm mai 

Chỉ cái đầu hói là hay 

Vững vàng trụ lại từ nay cóc cần 

Xin thưa cùng các mỹ nhân 

Về bài học ấy tri ân suốt đời

(Nguồn: 200 bài ngụ ngôn Jean de La Fontaine/ NXB Thế Giới, 2004)

Bản dịch : Nguyễn Văn Vĩnh

Anh chàng nọ tuổi đà đứng trạc 

Trên mái đầu tóc bạc hoa râm 

Bấy giờ bụng mới nghĩ thầm 

Nếu không vợ mãi đêm nằm với ai? 

Trong tay gã tiền tài cũng lắm 

Kẻ lăn lưng mớ nắm thiếu gì 

Này tương thức, nọ tương tri 

Ai không săn sóc, hắn thì mần thinh 

Việc kén vợ phân minh là phải 

Trong mấy người đi lại chạ chung 

Có hai chị ả góa chồng 

Xem trong ý gã ra lòng yêu thương 

Một thím nọ xuân đương vừa độ 

Còn thím kia khí mõ mất rồi 

Nhưng mà son phấn khéo nhồi 

Phai đâu tô đó coi người cũng xinh 

Trong những lúc mặn tình gần gụi 

Ả đua nhau sửa búi củ hành 

Tóc râm còn mấy đám xanh 

Nàng thì nhổ tuột cho nhanh bao giờ 

Còn tóc bạc phơ phơ trên mái 

Thì nàng kia cũng lại nhổ phăng 

Để cho đũa lệch hóa bằng 

Bỗng dưng có tóc ra thằng trụi trơn 

Chàng biết ý nổi cơn tức giận 

Đoan quyết ngay từ bận này chừa 

Thôi thôi đừng khéo ỡm ờ! 

Tôi can các chị đừng vờ thương yêu 

Đây đã trải bấy nhiêu ý tứ 

Đã biết đường cư xử các bà 

Đành rằng không vợ đến già 

Đầu này dẫu trụi nhưng mà biết khôn

(Nguồn: Nguyễn Văn Vĩnh, Thơ ngụ ngôn La Fontaine, Cảo thơm, 1970)