Thứ Năm, 23 tháng 4, 2015

Chó sói và chó nhà

Chó sói và chó nhà - Le loup et le chien

Un Loup n'avait que les os et la peau, 
Tant les chiens faisaient bonne garde. 
Ce Loup rencontre un Dogue aussi puissant que beau, 
Gras, poli, qui s'était fourvoyé par mégarde. 
L'attaquer, le mettre en quartiers, 
Sire Loup l'eût fait volontiers; 
Mais il fallait livrer bataille, 
Et le Mâtin était de taille 
A se défendre hardiment. 
Le Loup donc l'aborde humblement, 
Entre en propos, et lui fait compliment 
Sur son embonpoint, qu'il admire. 
"Il ne tiendra qu'à vous beau sire, 
D'être aussi gras que moi, lui repartit le Chien. 
Quittez les bois, vous ferez bien: 
Vos pareils y sont misérables, 
Cancres, haires, et pauvres diables, 
Dont la condition est de mourir de faim. 
Car quoi? rien d'assuré : point de franche lippée: 
Tout à la pointe de l'épée. 
Suivez-moi: vous aurez un bien meilleur destin." 
Le Loup reprit: "Que me faudra-t-il faire? 
- Presque rien, dit le Chien, donner la chasse aux gens 
Portants bâtons, et mendiants; 
Flatter ceux du logis, à son Maître complaire: 
Moyennant quoi votre salaire 
Sera force reliefs de toutes les façons: 
Os de poulets, os de pigeons, 
Sans parler de mainte caresse." 
Le Loup déjà se forge une félicité 
Qui le fait pleurer de tendresse. 
Chemin faisant, il vit le col du Chien pelé. 
"Qu'est-ce là? lui dit-il. - Rien. - Quoi? rien? - Peu de chose. 
- Mais encor? - Le collier dont je suis attaché 
De ce que vous voyez est peut-être la cause. 
- Attaché? dit le Loup: vous ne courez donc pas 
Où vous voulez? - Pas toujours ; mais qu'importe? 
- Il importe si bien, que de tous vos repas 
Je ne veux en aucune sorte, 
Et ne voudrais pas même à ce prix un trésor." 
Cela dit, maître Loup s'enfuit, et court encor.

Bản dịch : Nguyễn Văn Vĩnh

Chó rừng kia xương ngoài da bọc 
Bởi chó nhà săn sóc trông nom 
Bữa kia gặp một chó xồm 
Tròn quay béo mượt, phải hôm chạy quàng 
Chó rừng cũng tính choang một mẻ 
Vồ anh kia mà xé thịt ra 
Ngặt rằng chó lớn thực thà 
Ví bằng đấu sức ai đà dám đoan 
Rằng chó rừng quyết toan được trận 
Sơn cẩu ta đành phận khiêm cung 
Lại gần rủ rỉ nói cùng 
Khen anh chó nọ mượt lông đẫy mình 
Chó rằng: - Ví tiên sinh muốn vậy 
Có khó chi việc ấy mà thèm 
Ngài nên từ chốn sơn nham 
Là nơi kham khổ ở làm chi đây 
Gầy lõ thịt một dây cùng kiết 
Các ông đây thảm thiết đói dài 
Được bữa hôm, khó bữa mai 
Tháng ngày chăm chắm miệng nhai vẫn thèm 
Cứ theo ta thử xem một chuyến 
Chó rừng bèn gạ chuyện một khi: 
Muốn được vậy phải làm gì? 
Đáp rằng: - Công việc khó chi đâu mà 
Đồ rách rưới đi qua cửa ngõ 
Thì sủa ran đuổi nó đi xa 
Ngày ngày nịnh hót chủ nhà 
Vẫy đuôi mừng rỡ ai mà chẳng thương 
Chỉ có vậy bữa thường cơm cháo 
Thịt cùng gà xương xẩu thiếu chi 
Lại còn chủ mến vuốt ve 
Chó rừng ưng vậy theo đi nửa đường 
Chợt nom thấy một khoang cổ chó 
Hỏi khoang gì, thì nó chối không 
Hỏi đi hỏi lại kỳ cùng 
Cho ra cái vết trụi lông là gì 
Chó một mực lì lì chẳng nói 
Cái vặt này, ngài hỏi làm chi? 
Tái tam hỏi lại hỏi đi 
Thì ra vết xích còn ghi rành rành 
- Chết nỗi! Thế ra anh phải buộc! 
Muốn chạy rong không được hay sao? 
Chó rằng: - Buộc mãi đâu nào 
Họa là mới xích chẳng bao lâu mà 
- Dẫu chẳng mấy cũng là phải xích 
Cái tự do gì thích cho tầy! 
Thôi thôi, mặc bữa no say 
Ngàn vàng hồ dễ sánh tày thảnh thơi! 
Chó rừng chạy riết một thôi...

( Nguồn: Nguyễn Văn Vĩnh, Thơ ngụ ngôn La Fontaine, Cảo thơm, 1970) 

Bản dịch : Nguyễn Đình

Da bọc xương, Sói kia xơ xác 
Bởi chó nhà canh gác ngày đêm 
Gặp chú chó gộc đáng thèm 
Béo tròn, láng lẫy mà xem lạc đường 
Sói định thộp xé toang tại trận 
Lại e không đồng lạng đồng cân 
Chó nhà đâu kém vóc lưng 
Thừa hơi kháng cự, khó chừng ăn thua! 
Sói đành phải lân la xử nhũn 
Gạ chuyện nhau, tán tụng hết lời 
Khen sao béo tốt tuyệt vời 
Chó rằng: "Muốn béo như tôi tùy ngài 
Ưng sướng, hãy bỏ nơi rừng rú 
Họ nhà ngài trong đó xác xơ 
Thân tàn ma dại vật vờ 
Đói meo, kiếp ấy chỉ chờ nhăn răng! 
Sống bấp bênh, miếng ăn miếng tội 
Kiếm cái nhai đầu mũi đao gươm 
Sao bằng có sẵn thịt cơm? 
Theo tôi, đời sống sẽ tươm hơn nhiều!" 
Sói hỏi: "Phải làm điều chi nhỉ?" 
Chó rằng: "Ồ việc nhẹ như không 
Đuổi phường bị gậy xin rong 
Hàng ngày nịnh chủ, chiều lòng gia đinh 
Và chỉ bấy công lênh cũng đủ 
Hưởng món thừa trăm thứ ngọt ngon 
Xương chim béo, xương gà non... 
Chủ còn ve vuốt sớm hôm ân cần" 
Sói nghe thấy sướng rơn cái dạ 
Lòng mừng thầm, lệ đã rưng rưng 
Bước đi theo chó nửa đường 
Chợt nhìn cổ chó một vùng trụi lông 
Hỏi: "Gì thế?" 
Đáp: "Không gì cả!" 
Sói hỏi thêm: "Quái lạ! Không gì?" 
Chó rằng: "Không đáng kể chi!" 
Sói còn hỏi lại hỏi đi: "Không à?" 
Chó đành nói: "Ối dà! có lẽ 
Vòng buộc tôi đã để vết hằn 
Khiến anh lưu ý đấy chăng?" 
Sói nghe chó nói, hỏi gằn: "Buộc ư? 
Vậy anh chẳng được như ý muốn 
Chạy tự do hôm sớm đấy à?" 
Chó rằng: "Thỉnh thoảng thôi mà! 
Thế nhưng cái ấy, ôi chà, cần chi!" 
- Cần lắm chứ! Còn gì hơn nữa? 
Còn cần hơn cả bữa cao lương! 
Tự do ta quý hơn vàng 
Chẳng thèm đổi lấy bữa sang nhà người! 
Sói ta vừa nói dứt lời 
Ba chân bốn cẳng một hơi... chạy dài...

(Nguồn: Ngụ ngôn chọn lọc La Fontaine, NXB Văn học, 1985)

Bản dịch : Đỗ Khắc Siêm, Hà Khắc Nguyện

Da bọc xương, sói rừng quá đói 
Bởi chó nhà canh dõi thôn trang 
Một hôm gia cẩu lạc đàng 
Lông trơn, vóc mạnh, lẹ làng phía xa 
Sói đã muốn xông ra quật xé 
Nhưng tấn công chưa dễ gì ăn 
Vì trông nó mạnh ngang mình 
Nên đành khiêm nhượng tỏ tình giao du 
- Bạn mập ú, mập ù đẹp quá 
Đã đẹp hình, đẹp cả bộ lông 
Chó nhà vội đáp: "Bạn lòng 
Anh mà muốn vậy cũng không khó gì 
Bạn ở rừng chắc thì khổ lắm 
Bữa ăn thường bảo đảm gì đâu 
Khó yên dù ở rừng sâu 
Phải dùng võ lực mới hầu sống qua 
Hãy theo tôi anh ra kẻ chợ 
Số phận anh rực rỡ khó gì" 
- Ra đó tôi phải làm chi? 
Bạn cho tôi biết được thì tôi đi 
- Gần như chả làm chi bạn ạ 
Một đôi khi đuổi gã ăn mày 
Hay là hôn gót, liếm tay 
Nịnh nọt ông chủ mỗi ngày vậy thôi 
Thế rồi thì xương rơi, thịt rớt 
Súp câu dư ngọt xớt no lòng 
Chủ còn xoa gáy, vuốt lông 
Mỗi khi ta khéo tâng công trước người 
Hình dung thấy đời tươi đẹp quá 
Khiến sói ta lã chã lệ nồng 
Nhưng khi sánh cẩu đi cùng 
Thấy nơi cổ cẩu trụi lông một vòng 
Hỏi: "Sao vậy?" - Cẩu: "Không gì cả" 
- Sao lại không, bạn trả lời cho 
- Không đáng kể, sói đừng lo 
Lâu ngày mới bị cột giò một hôm 
- Đã bị buộc đâu còn tự chủ 
Mất tự do còn thú vị sao? 
Điều này quan trọng biết bao 
Khiến tôi không thiết sơn hào, cao lương 
Nó quan trọng đến không gì đọ 
Nói đoạn rồi sói bỏ cẩu luôn 
Ba chân bốn cẳng nó chuồn 
Giờ đây có lẽ còn bôn, bôn dài

(Nguồn: Ngụ ngôn La Fontaine, NXB Tân Văn, 1992)

0 nhận xét:

Đăng nhận xét