Cửu nguyệt cửu nhật ức Sơn Đông huynh đệ - Vương Duy

九月九日憶山東兄弟 

獨 在 異 鄉 為 異 客

每 逢 佳 節 倍 思 親

遙 知 兄 弟 登 高 處

遍 插 茱 萸 少 一 人

王 維

CỬU NGUYỆT CỬU NHẬT ỨC SƠN ĐÔNG HUYNH ĐỆ

Độc tại dị hương vi dị khách

Mỗi phùng giai tiết bội tư thân

Dao tri huynh đệ đăng cao xứ

Biến sáp thù du thiểu nhất nhân

Vương Duy

Chú thích :

Sơn Đông: xưa là Tế Nam, cách quê Vương Duy khá xa, tra Đường thi hợp giải, nên là Sơn Trung mới đúng 

Giai tiết: chỉ Trùng dương tiết, ngày 9 tháng 9 

Đăng cao, thù du: Thù du là thứ cây có hoa đẹp, có thứ dùng làm thuốc, có thứ dùng để ăn. 

Sách Tục Tề hài ký chép rằng: Hoàn Cảnh, người đất Nhữ Nam, theo Phí Trường Phòng du học nhiều năm. Phí Trường Phòng bảo rằng: Ngày mồng 9 tháng 9, nhà ông sẽ có tai họạ Ông nên đi ngay, sai gia nhân may túi đựng cây thù du, buộc vào cánh tay, rồi lên chỗ cao uống rượu hoa cúc, thì họa này có thể giải trừ được. Hoàn Cảnh làm theo lời, cùng cả nhà lên núi, đến tối về thì gà, chó, trâu, dê đều chết cả. Ngày mồng 9 tháng 9 là tiết Trùng dương. Chữ Đăng Cao cũng do điển nàỵ

Dịch nghĩa : 

Buồn trông cửa bể chiều hôm

Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa

Cánh buồm đơn độc cũng như nỗi buồn của khách xa nhà, một người đơn độc bị thiếu trong cảnh đoàn tụ, hay là một người lủi thủi một mình một bóng ở nơi đất khách.

Hai câu đầu tả hoàn cảnh tâm tình, hai câu sau đập thêm vào cái buồn bằng sự xum họp đối chọi với sự cô độc ...

1. Một mình ở xứ lạ làm khách lạ 

2. Mỗi khi đết tiết Trùng dương lại càng nhớ người thân bội phần 

3. Ắt hẳn giờ này các anh em đều lên cao cả rồi 

4. Người nào cũng đeo thù du, chỉ thiếu có một người

Dịch thơ : Trần Trọng San

Đất khách một thân làm khách lạ

Tiết lành thêm gấp nhớ thương ai

Anh em giờ chắc lên cao cả

Đều giắt thù du, thiếu một người

Dịch thơ : Trần Trọng Kim

Một mình khách lạ quê người

Mỗi khi gặp tiết mừng vui nhớ nhà

Anh em lên núi ở xa

Thù du cài tóc vẫn là thiếu ai

Dịch thơ : Tùng Vân

Chiếc gối quan hà nghiêng đất khách

Trùng dương tiết đến nhớ thương ai

Cành thù tưởng lúc lên cao bẻ

Đủ mặt anh em thiếu một người

Witter Bynner :

All alone in a foreign land, 

I am twice as homesick on this day 

When brothers carry dogwood up the mountain, 

Each of them a branch-and my branch missing.