Giấc chiêm bao của một người Mông Cổ

Giấc chiêm bao của một người Mông Cổ - Le songe d'un habitant du Mogol

Jadis certain Mogol vit en songe un Vizir 

Aux champs Elysiens possesseur d'un plaisir 

Aussi pur qu'infini, tant en prix qu'en durée; 

Le même songeur vit en une autre contrée 

Un Ermite entouré de feux, 

Qui touchait de pitié même les malheureux. 

Le cas parut étrange, et contre l'ordinaire: 

Minos en ces deux morts semblait s'être mépris. 

Le dormeur s'éveilla, tant il en fut surpris. 

Dans ce songe pourtant soupçonnant du mystère, 

Il se fit expliquer l'affaire. 

L'interprète lui dit: Ne vous étonnez point; 

Votre songe a du sens; et, si j'ai sur ce point 

Acquis tant soit peu d'habitude, 

C'est un avis des Dieux. Pendant l'humain séjour, 

Ce Vizir quelquefois cherchait la solitude; 

Cet Ermite aux Vizirs allait faire sa cour. 

Si j'osais ajouter au mot de l'interprète, 

J'inspirerais ici l'amour de la retraite: 

Elle offre à ses amants des biens sans embarras, 

Biens purs, présents du Ciel, qui naissent sous les pas. 

Solitude où je trouve une douceur secrète, 

Lieux que j'aimai toujours, ne pourrai-je jamais, 

Loin du monde et du bruit, goûter l'ombre et le frais? 

Oh! qui m'arrêtera sous vos sombres asiles! 

Quand pourront les neuf Soeurs, loin des cours et des villes, 

M'occuper tout entier, et m'apprendre des Cieux 

Les divers mouvements inconnus à nos yeux, 

Les noms et les vertus de ces clartés errantes 

Par qui sont nos destins et nos moeurs différentes! 

Que si je ne suis né pour de si grands projets, 

Du moins que les ruisseaux m'offrent de doux objets! 

Que je peigne en mes Vers quelque rive fleurie! 

La Parque à filets d'or n'ourdira point ma vie; 

Je ne dormirai point sous de riches lambris; 

Mais voit-on que le somme en perde de son prix? 

En est-il moins profond, et moins plein de délices? 

Je lui voue au désert de nouveaux sacrifices. 

Quand le moment viendra d'aller trouver les morts, 

J'aurai vécu sans soins, et mourrai sans remords.

Bản dịch : Đỗ Khắc Siêm, Hà Khắc Nguyện

Xưa kia có một người Mông Cổ 

Một đêm mơ thấy sự lạ thường 

Anh mơ anh đến thiên đường 

Thấy ông Tể tướng tinh thần ung dung 

Hưởng phúc lạc vẹn toàn vĩnh viễn 

Anh lại mơ anh đến cõi âm 

Thấy ông ẩn sĩ thọ hình 

Lửa bùng đốt cháy thân mình ghê sao! 

Phạm nhân khác thảy đều thương hại 

Hẳn Diêm Vương sai trái vụ này 

Ngạc nhiên người mộng tỉnh ngay 

Vội đi đến cậy ông thày giảng cho 

Ông thày bảo: "Lạ chi chuyện ấy 

Kinh nghiệm tôi từng thấy đã nhiều 

Thần linh cảnh cáo kẻ nào 

Tuy lòng giả dối, ra chiều thẳng ngay 

Ẩn mà đến khoanh tay cửa tướng 

Xin xỏ luôn không ngượng nghịu gì? 

Còn ông Tể tướng lại kỳ 

Tìm nơi thanh vắng để đi ẩn mình" 

Nếu tôi được phép trình ý mọn 

Khuyên mọi người ở ẩn an nhàn 

Đó là hồng phúc trời ban 

Phúc lành toàn vẹn, thế gian khôn tìm 

Cảnh thanh vắng, êm đềm, kín đáo 

Xa những nơi huyên náo tranh dành 

Xa nơi thành thị triều đình 

Nàng thơ sẽ đến cùng mình hoan ca 

Dạy ta cách thiên hà chuyển vận 

Mắt trần gian khó nhận hành trình 

Nêu hiệu lực các hành tinh 

Biết chúng tác động đời mình ra sao 

Nếu việc lớn tôi nào hiểu được 

Cũng cho tôi thưởng thức suối trong 

Hoa thơm cỏ dại bên dòng 

Tôi đem tô điểm mấy vần ngao nghêu 

Đời của tôi đừng thêu kim tuyến 

Ngủ chi trong cung điện huy hoàng 

Sao bằng một chiếc giường xoàng 

Ngủ nơi cô tịch nhẹ nhàng thú thay 

Cho đến lúc xuôi tay mãn số 

Nối gót người quá cố ra đi 

Sống không lo lắng điều gì 

Chết không hối hận những chi đã làm

(Nguồn: Ngụ ngôn La Fontaine, NXB Tân Văn, 1992)