Sư tử mẹ và gấu mẹ

Sư tử mẹ và gấu mẹ - La lionne et l'ourse

Mère Lionne avait perdu son fan. 

Un chasseur l'avait pris. La pauvre infortunée 

Poussait un tel rugissement 

Que toute la Forêt était importunée. 

La nuit ni son obscurité, 

Son silence et ses autres charmes, 

De la Reine des bois n'arrêtait les vacarmes 

Nul animal n'était du sommeil visité. 

L'Ourse enfin lui dit : Ma commère, 

Un mot sans plus ; tous les enfants 

Qui sont passés entre vos dents 

N'avaient-ils ni père ni mère ? 

- Ils en avaient. - S'il est ainsi, 

Et qu'aucun de leur mort n'ait nos têtes rompues, 

Si tant de mères se sont tues, 

Que ne vous taisez-vous aussi ? 

- Moi me taire ! moi, malheureuse ! 

Ah j'ai perdu mon fils ! Il me faudra traîner 

Une vieillesse douloureuse ! 

- Dites-moi, qui vous force à vous y condamner ? 

- Hélas ! c'est le Destin qui me hait. Ces paroles 

Ont été de tout temps en la bouche de tous. 

Misérables humains, ceci s'adresse à vous : 

Je n'entends résonner que des plaintes frivoles. 

Quiconque en pareil cas se croit haï des Cieux, 

Qu'il considère Hécube, il rendra grâce aux Dieux.

Bản dịch : Lê Trọng Bổng

Sư tử mẹ có con 

Bị thợ săn bắt mất 

Nó gầm rú như điên 

Cả rừng già nhức óc 

Rạn vỡ cả bóng đêm 

Rách toang màn tĩnh lặng 

Không có gì ngăn đặng 

Mồm nữ chúa sơn lâm 

Cả một vùng mất ngủ 

Gấu mẹ liền bảo mụ: 

"Chỉ xin hỏi một câu 

Bọn trẻ mà bấy lâu 

Bà đã từng nhai sống 

Đều không mẹ không cha?" 

"Có chứ, chúng có đấy" 

"Vậy mà không hề thấy 

Họ khóc lóc kêu la 

Thương con mình chết chóc 

Làm mọi người nhức óc 

Bao người mẹ không khóc 

Bà lặng tiếng được chăng?" 

"Ta lặng tiếng sao đang 

Thật khổ thân ta quá! 

Mất con rồi còn đâu 

Sẽ phải sống khổ đau 

Lê tuổi già tàn tạ!" 

"Nhưng có ai bắt bà 

Tự đoạ đày như vậy?" 

"Than ôi, Định mệnh đấy 

Định mệnh căm ghét ta" 

Một câu nói cửa miệng 

Suốt lớn bé trẻ già 

Thời nào cũng tuôn ra 

Hỡi nhân loại khốn khổ 

Hãy nghe ta nói đây 

Đã đày ắp tai này 

Bao lời than vô bổ 

Những ai đụng thương đau 

Mà than khóc kêu gào 

Nói Trời xanh căm ghét 

Hãy nhớ tới một người 

Hekabê (*) bất diệt 

Rồi sẽ cám ơn Trời

(*) Hekabe (tiếng Hy lạp: Ἑκάβη): hoàng hậu, vợ vua Priamos của thành Troy, có 19 người con với vua, trong đó nổi tiếng nhất là hoàng tử Hector, đã bị Archilles giết chết trong cuộc chiến thành Troy.