Kim cốc viên - Đỗ Mục

金 谷 園 

繁 華 事 散 逐 香 塵

流 水 無 情 草 自 春

日 暮 東 風 怨 啼 鳥

落 花 猶 似 墜 樓 人

杜 牧

KIM CỐC VIÊN

Phồn hoa sự tán trục hương trần 

Lưu thủy vô tình thảo tự xuân 

Nhật mộ đông phong oán đề điểu 

Lạc hoa do tự trụy lâu nhân 

Đỗ Mục

Chú thích :

Kim cốc viên: ở huyện Lạc Dương, tỉnh Hà Nam. Đời Tấn, nhà hào phú Thạch Sùng có người thiếp xinh đẹp tên là Lục Châụ Tôn Tú yêu cầu Thạch Sùng tặng cho người thiếp này, Thạch Sùng khước từ. Vì việc này Thạch Sùng bị Tôn Tú gièm pha với Triệu vương Luân và bị giết chết 

Trụy lâu nhân: Thạch Sùng đang yến tiệc trên lầu, bị Tôn Tú gièm quân lính lại bắt tội, Thạch Sùng nói với người thiếp Lục Châu: Ta vì nàng mà đắc tội với ngườị Lục Châu khóc thưa: Xin chết trước mặt chàng. Bèn nhảy xuống lầu tự tử

Dịch nghĩa : 

Khổng tử có câu: Thệ giả như tư phu, bất chấp họa dạ (Nước cứ chảy hoài thôi, không màng đêm ngày). Thời gian cứ trôi chuyện đời cứ đổi, biển xanh biến thành ruộng dâu rồi lại thành biển xanh ... Tức cảnh sinh tình, nhớ chuyện xưa mà tưởng như chuyện bây giờ (?) Âm điệu thơ Đổ Mục bài nào cũng uyển chuyển cũng du dương, nghe thật là "êm" tai ...

Những việc phồn hoa đã tan tác theo lớp bụi thơm 

Nước vô tình chảy cỏ cứ việc tự tươi thắm 

Chiều về chim kêu ai oán trong gió đông 

Hoa rụng mà còn như người nào (năm xưa) nhảy xuống lầu

Dịch thơ : Trần Trọng San

Phồn hoa tan tác bụi trần

Vô tình nước chảy cỏ xuân tươi màu

Gió đông ai oán chim sầu

Hoa rơi giống kẻ rơi lầu ngày xưa

Dịch thơ : Trần Trọng Kim

Việc bộn rộn làm xong hóng mát

Nước chảy vô tình mượt cỏ xuân

Gió chiều chim hót xa gần

Hoa rơi tựa khách gieo thân trên lầu

Dịch thơ : Vũ Văn Hiệu (1)

Mộng đẹp như bụi trần

Nước chảy vẫn vô tình

Chim chiều kêu ai oán

Hoa rơi tựa kiếp người

Dịch thơ : Vũ Văn Hiệu (2)

Mộng đời tan tác bụi trần bay

Nước chảy vô tình cỏ vẫn tươi

Chiều đông gió lạnh chim ai oán

Lá rụng hoa rơi một kiếp người

Dịch thơ : Nguyễn Phước Hậu 

Tan tác phồn hoa, lấm bụi đời 

Vô tình nước chảy, cỏ xuân tươi 

Chiều đông gió lạnh ,chim ai oán, 

Hoa rụng , nhảy lầu một kiếp thôi . 

Dịch thơ : Song Nguyễn Hàn Tú  

Phồn hoa rũ sạch 

Chẳng thế gian hương 

Nước hờ hững, 

nét xuân vương 

Gió chiều Đông tiếng chim muông thêm sầu 

Hoa rơi... 

như cảnh nhẩy lầu!!! 

Dịch thơ : Nguyễn Tâm Hàn 

Mỹ lệ tàn rồi theo phấn hương 

Men theo mạch nước nét xuân vương 

Chim kêu trong gió chiều dần xuống 

Lá rụng … lầu xưa … bạc má hường 

Dịch thơ : Nguyễn Minh 

Việc phồn hoa đã tàn theo gió bụi 

Nước vô tình vẫn chảy, cỏ xuân tươi 

Chim oán than, gió đông, xế chiều rồi 

Hoa rơi tựa người xưa gieo mình xuống. 

Dịch thơ : Anh Nguyên 

Phồn hoa hết, sạch hương đời, 

Thờ ơ nước chảy, cỏ tươi thắm màu. 

Gió đông, chiều, tiếng chim sầu, 

Hoa rơi tựa gái gieo lầu thuở xưa... 

Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu 

Phồn hoa tan tác bụi thơm đưa, 

Cỏ thắm màu xuân nước hững hờ. 

Chiều giục gíó xuân chim khắc khoải, 

Hoa rơi như gái nhảy lầu xưa ! 

Witter Bynner :

Stories of passion make sweet dust, 

Calm water, grasses unconcerned. 

At sunset, when birds cry in the wind, 

Petals are falling like a girl s robe long agọ