Rừng và tiều phu

Rừng và tiều phu - La forêt et le bûcheron

Un Bûcheron venait de rompre ou d'égarer 

Le bois dont il avait emmanché sa cognée. 

Cette perte ne put sitôt se réparer 

Que la Forêt n'en fût quelque temps épargnée. 

L'Homme enfin la prie humblement 

De lui laisser tout doucement 

Emporter une unique branche, 

Afin de faire un autre manche. 

Il irait employer ailleurs son gagne-pain; 

Il laisserait debout maint chêne et maint sapin 

Dont chacun respectait la vieillesse et les charmes. 

L'innocente Forêt lui fournit d'autres armes. 

Elle en eut du regret. Il emmanche son fer. 

Le misérable ne s'en sert 

Qu'à dépouiller sa bienfaitrice 

De ses principaux ornements. 

Elle gémit à tous moments: 

Son propre don fait son supplice. 

Voilà le train du Monde et de ses Sectateurs: 

On s'y sert du bienfait contre les bienfaiteurs. 

Je suis las d'en parler; mais que de doux ombrages 

Soient exposés à ces outrages, 

Qui ne se plaindrait là-dessus? 

Hélas! j'ai beau crier et me rendre incommode: 

L'ingratitude et les abus 

N'en seront pas moins à la mode.

Bản dịch : Tú Mỡ

Tiều phu gãy mất cán rìu 

Chữa xong cũng phải ít nhiều thời gian 

Tạm thời Rừng đỡ bị choang 

Tiều phu sau phải cố van vỉ lời: 

"Rừng cho anh được thảnh thơi 

Chỉ xin đẵn một cành thôi không nhiều 

Cho anh thay cái cán rìu 

Sẽ đi nơi khác liệu chiều sinh nhai 

Để yên này bách này sồi 

Mà người trân trọng vẻ tươi cỗi già" 

Rừng ngay thật hóa ngây thơ 

Nối giáo cho giặc, bây giờ hối sao! 

Rìu kia nó lắp cán vào 

Cái thằng bất nghĩa bụng nào tri ân 

Dùng rìu tàn hại ân nhân 

Bao nhiêu xanh tốt nay gần trụi trơ 

Rừng đau không ngớt kêu la 

Ngỡ mình làm phúc hóa ra tội mình 

Chém cha thế thái nhân tình! 

Làm ơn nên vạ, bất bình ai gây 

Nói nhiều cũng mệt lắm thay 

Cây cao bóng cả bị tay phũ phàng 

Ai mà chẳng trách chẳng than? 

Than ôi! kêu lắm chỉ mang lấy phiền 

Quên ân nghĩa, phụ lòng hiền 

Vẫn là thói tục bạc đen trên đời

(Nguồn: Ngụ ngôn chọn lọc La Fontaine, NXB Văn học, 1985)