Thần thái dương và thần gió bấc

Thần thái dương và thần gió bấc - Phébus et Borée

Borée et le soleil virent un voyageur 

Qui s'était muni par bonheur 

Contre le mauvais temps. On entrait dans l'automne, 

Quand la précaution aux voyageurs est bonne: 

Il pleut, le soleil luit, et l'écharpe d'Iris 

Rend ceux qui sortent avertis 

Qu'en ces mois le manteau leur est fort nécessaire; 

Les Latins les nommaient douteux, pour cette affaire. 

Notre homme s'était donc à la pluie attendu: 

Bon manteau bien doublé, bonne étoffe bien forte. 

«Celui-ci, dit le vent, prétend avoir pourvu 

A tous les accidents; mais il n'a pas prévu 

Que je saurai souffler de sorte 

Qu'il n'est bouton qui tienne; il faudra, si je veux, 

Que le manteau s'en aille au diable. 

L'ébattement pourrait nous en être agréable: 

Vous plaît-il de l'avoir ? - Eh bien, gageons nous deux, 

Dit Phébus, sans tant de paroles, 

A qui plus tôt aura dégarni les épaules 

Du cavalier que nous voyons. 

Commencez : je vous laisse obscurcir mes rayons.» 

Il n'en fallut pas plus. Notre souffleur à gage 

Se gorge de vapeurs, s'enfle comme un ballon, 

Fait un vacarme de démon, 

Siffle, souffle, tempête, et brise en son passage 

Maint toit qui n'en peut mais, fait périr maint bateau, 

Le tout au sujet d'un manteau. 

Le cavalier eut soin d'empêcher que l'orage 

Ne se pût engouffrer dedans; 

Cela le préserva. Le vent perdit son temps; 

Plus il se tourmentait, plus l'autre tenait ferme; 

Il eut beau faire agir le collet et les plis. 

Sitôt qu'il fut au bout du terme 

Qu'à la gageure on avait mis, 

Le soleil dissipe la nue, 

Récrée et puis pénètre enfin le cavalier, 

Sous son balandras fait qu'il sue, 

Le contraint de s'en dépouiller: 

Encor n'usa-t-il pas de toute sa puissance. 

Plus fait douceur que violence.

(Dựa theo truyện của Esope)

Bản dịch : Lê Trọng Bổng

Thần thái dương và thần gió bấc 

Cùng nhận ra một bác đi đường 

Người ngựa mang đủ vật dùng 

Lo thời tiết xấu bất thường tấn công 

Đã sang thu, dự phòng rất tốt 

Cho những ai cất bước đường xa 

Mưa rơi, ánh nắng chói loà 

Cầu vồng báo trước cho ta biết rằng 

Tấm áo choàng là cần hết sức 

Phải mang theo trong suốt mùa này 

Mỗi lần đi đó đi đây 

Dân Trung Ý gọi người vầy đa nghi 

Vậy bác đi đường kia đã ngợ 

Trời sẽ mưa nên có mang theo 

Một tấm áo choàng tuyệt chiêu 

Gồm hai lần vải bền siêu nhập vào 

"Anh chàng này tưởng đâu đã đủ 

Để chống bao sự cố trên đời 

Thần gió bấc nói - Được thôi 

Nhưng y không lượng sức tôi thế nào 

Tôi sẽ thổi rụng ào hết cúc 

Tôi muốn thì áo tuột bay luôn 

Phen này rung lắc ra tuồng 

Chẳng biết Ngài có thích không mà làm?' 

Không lắm lời lan man đến vậy 

Thần thái dương đáp lại nhẹ nhàng: 

"Chúng mình đánh cuộc đàng hoàng 

Xem ai lột được áo choàng bác kia 

Ông hãy bắt đầu đi, tôi thuận 

Cứ làm mờ tia nắng của tôi" 

Thần thái dương vừa dứt lời 

Thần gió bấc vốn mấy đời thổi thuê 

Há họng thu hơi về hít hết 

Phình to dần như chiếc khí cầu 

Ầm ầm quỷ khốc thần sầu 

Rít lên, thổi mạnh, ào ào phong ba 

Đập vỡ bao mái nhà mệt oải 

Nhấn chìm bao xuồng máy tầu thuyền 

Chỉ vì chiếc áo nói trên 

Không chịu thua, gió quất lên thân hình 

Bác kỵ sĩ luôn tìm mọi cách 

Ngăn không cho dông lách áo choàng 

Giữ cho cổ, nếp an toàn 

Gió càng xoáy khoẻ bác càng kiên tâm 

Đến khi hết thời gian đặt cuộc 

Thần thái dương liền tước hết mây 

Cho bác ấm lên phút giây 

Sau cho tia nắng chui vào đầy thân 

Lớp vải chần mồ hôi ướt đẫm 

Buộc bác ta cởi tấm áo choàng 

Thần dùng ít sức rõ ràng 

Dịu dàng hơn hẳn cả ngàn hung hăng

(Nguồn: 200 bài ngụ ngôn La Fontaine/ NXB Thế Giới, 2004)