Thiếu phụ goá chồng

Thiếu phụ goá chồng - La jeune veuve

La perte d'un époux ne va point sans soupirs ; 

On fait beaucoup de bruit ; et puis on se console : 

Sur les ailes du Temps la tristesse s'envole, 

Le Temps ramène les plaisirs. 

Entre la veuve d'une année 

Et la veuve d'une journée 

La différence est grande ; on ne croirait jamais 

Que ce fût la même personne : 

L'une fait fuir les gens, et l'autre a mille attraits. 

Aux soupirs vrais ou faux celle-là s'abandonne 

C'est toujours même note et pareil entretien ; 

On dit qu'on est inconsolable ; 

On le dit, mais il n'en est rien, 

Comme on verra par cette fable, 

Ou plutôt par la vérité. 

L'époux d'une jeune beauté 

Partait pour l'autre monde. A ses côtés, sa femme 

Lui criait : « Attends-moi, je te suis; et mon âme, 

Aussi bien que la tienne, est prête à s'envoler. » 

Le mari fait seul le voyage. 

La belle avait un père, homme prudent et sage ; 

Il laissa le torrent couler. 

A la fin, pour la consoler : 

«Ma fille, lui dit-il, c'est trop verser de larmes : 

Qu'a besoin le défunt que vous noyiez vos charmes ? 

Puisqu'il est des vivants, ne songez plus aux morts. 

Je ne dis pas que tout à l'heure 

Une condition meilleure 

Change en des noces ces transports ; 

Mais, après certain temps, souffrez qu'on vous propose 

Un époux beau, bien fait, jeune, et tout autre chose 

Que le défunt. - Ah! dit-elle aussitôt, 

Un cloître est l'époux qu'il me faut.» 

Le père lui laissa digérer sa disgrâce. 

Un mois de la sorte se passe ; 

L'autre mois, on l'emploie à changer tous les jours 

Quelque chose à l'habit, au linge, à la coiffure : 

Le deuil enfin sert de parure, 

En attendant d'autres atours ; 

Toute la bande des Amours 

Revient au colombier ; les jeux, les ris , la danse, 

Ont aussi leur tour à la fin : 

On se plonge soir et matin 

Dans la fontaine de Jouvence. 

Le père ne craint plus ce défunt tant chéri ; 

Mais comme il ne parlait de rien à notre belle : 

«Où donc est le jeune mari 

Que vous m'avez promis?» dit-elle.

Bản dịch : Tú Mỡ

Mất chồng ai chẳng thở dài 

Khóc than ầm ĩ nhưng rồi cũng an 

Sầu bay trên cánh thời gian 

Thời gian đủng đỉnh lại mang vui về 

Người vợ goá từ năm kia 

Với người vợ goá hôm kìa khác xa 

Ai ngờ cũng một cô ta 

Mà xem phong cách nay đà hoá hai 

Xưa sao khiến khách xa rời 

Nay sao duyên dáng cho người say sưa 

Thở than dù thực hay vờ 

Vẫn âm điệu ấy, vẫn cơ sự này 

Ai rằng ai chẳng thể khuây 

Ai dù bảo thế, thực rày có đâu 

Ngụ ngôn chuyện tỏ gót đầu 

Cũng là sự thật trước sau rõ mười 

Một thiếu phụ đẹp tuyệt vời 

Chồng cô vội lánh cõi đời bỏ cô 

Bên giường cô khóc ô hô 

Cô gào: "Anh hỡi, anh chờ em theo 

Hồn em ba bảy cũng liều 

Với hồn anh quyết một lèo cùng bay" 

Anh chồng riêng biệt đi Tây 

Thân sinh người đẹp, bậc thầy khôn ngoan 

Mặc cô dòng lệ chứa chan 

Rồi sau an ủi khuyên can lựa lời: 

"Đổ chi nhiều lệ, con ơi 

Ủ ê nào ích cho người chồng xưa 

Thiếu gì kẻ sống sờ sờ 

Vương chi kẻ khuất mà mơ tưởng hoài 

Bố không dám bảo tức thời 

Tiệc hoa chuyển được lòng người thương đau 

Nhưng rồi qua đó ít lâu 

Nghĩ câu tái giá là câu thường tình 

Rầu lòng để bố mối manh 

Tấm chồng đẹp lứa xuân xanh đương thì 

Điển trai, tráng kiện, phương phi 

So người cùng khuất gì gì cũng hơn" 

Cô nàng giật nẩy gạt luôn: 

"Nhà tu kín, ấy chồng con sau này" 

Cụ ông để mặc cô mày 

Đau thương rồi cũng có ngày tiêu ma 

Thế rồi một tháng trôi qua 

Tháng sau đã thấy cô ta khác tình 

Mỗi ngày một tí đỉnh đinh 

Sửa khăn, sửa áo, cô mình thêm xoan 

Chưa dành ăn diện xênh xang 

Dùng tang phục để điểm trang cũng tình 

Động Đào mở khoá thênh thênh 

Vườn hồng tấp tới chim xanh tái hồi 

Sau cùng điệu nhảy trò chơi 

Cuộc vui liên tiếp, trận cười miên man 

Sớm chiều say đắm truy hoan 

Suối Hồi Xuân tắm, cô nàng trẻ ra 

Cụ bô hết sợ bóng ma 

Anh chồng ngày trước cô ta ai hoài 

Thấy cha chẳng nhắc đến ai 

Cô mình mới hỏi: "Đâu người trai tơ 

Mà cha hứa tự bao giờ...?"

(Nguồn: Ngụ ngôn La Phông Ten/ NXB Giáo Dục, 1996)