Tiều phu và Kim tinh

Tiều phu và Kim tinh - Le bûcheron et Mercure

Un Bûcheron perdit son gagne-pain, 

C'est sa cognée ; et la cherchant en vain, 

Ce fut pitié là-dessus de l'entendre. 

Il n'avait pas des outils à revendre. 

Sur celui-ci roulait tout son avoir. 

Ne sachant donc où mettre son espoir, 

Sa face était de pleurs toute baignée. 

O ma cognée ! ô ma pauvre cognée ! 

S'écriait-il, Jupiter, rends-la-moi; 

Je tiendrai l'être encore un coup de toi. (1) 

Sa plainte fut de l'Olympe entendue. 

Mercure vient. Elle n'est pas perdue, 

Lui dit ce Dieu, la connaîtras-tu bien? 

Je crois l'avoir près d'ici rencontrée. 

Lors une d'or à l'homme étant montrée, 

Il répondit : Je n'y demande rien. 

Une d'argent succède à la première, 

Il la refuse. Enfin une de bois: 

Voilà, dit-il, la mienne cette fois ; 

Je suis content si j'ai cette dernière. 

Tu les auras, dit le Dieu, toutes trois. 

Ta bonne foi sera récompensée. 

En ce cas-là je les prendrai, dit-il. 

L'Histoire en est aussitôt dispersée ; 

Et Boquillons de perdre leur outil, 

Et de crier pour se le faire rendre. 

Le Roi des Dieux ne sait auquel entendre. 

Son fils Mercure aux criards vient encor: 

A chacun d'eux il en montre une d'or. 

Chacun eût cru passer pour une bête 

De ne pas dire aussitôt : La voilà ! 

Mercure, au lieu de donner celle-là, 

Leur en décharge un grand coup sur la tête.

(Dựa theo truyện của Ésope)

Bản dịch : Huỳnh Lý, Nguyễn Đình

Tiều phu mất kế sinh nhai 

Ấy là chiếc búa tìm hoài không ra 

Nghe than mà những xót xa 

Phải đâu có bảy, có ba mà hòng? 

Gia tài chỉ thế, đi tong 

Còn chi nỗi ước niềm mong mà cầu? 

Mặt đẫm lệ, miệng kêu gào: 

"Buá ơi! Búa hỡi! Làm sao hở Trời? 

Thiên vương ôi! Trả búa tôi! 

Phải chăng đòn hiểm ông chơi kẻ này?" 

Thiên đình thấy đắng cay anh kể 

Phái Kim tinh giáng thế hỏi thăm: 

"Búa anh, anh nhận không lầm? 

Có khi không mất mà nằm đâu đây..." 

Tiều phu nhìn theo tay thần, thấy 

Một búa vàng. Liền đấy trình thưa: 

"Búa này tôi thật không ưa" 

Tiếp theo búa bạc. một vừa hiện ra 

Lại từ chối... Thần đưa búa gỗ 

"Của tôi đây - Người thợ reo vang 

Được lại nó, tôi hân hoan 

- Ta cho cả gỗ, bạc, vàng bộ ba 

Thưởng ngươi lòng dạ thật thà 

Thế thì tôi nhận và đa tạ Thần!" 

Chuyện mất búa lan dần quanh quất 

Thì khắp nơi người mất búa, rìu 

Đầy trời dậy tiếng kêu rên 

Thiên vương khó rõ đâu điều thị phi 

Kim tinh lại cưỡi mây giáng thế 

Gặp các anh mất búa van la 

Búa vàng từng cái đưa ra 

Mỗi anh khôn lỏi:" Búa nhà tôi đây" 

Chi đều...Thần chẳng rẫy ai 

Mỗi anh một nhát búa quai vào đầu

(Nguồn: Ngụ ngôn La Phông Ten/ NXB Giáo dục, 1996).