Vịnh hoài cổ tích V - Đỗ Phủ

詠 懷古跡 五首之五 

諸 葛 大 名 垂 宇 宙 

宗 臣 遺 像 肅 清 高 

三 分 割 據 紆 籌 策 

萬 古 雲 霄 一 羽 毛 

伯 仲 之 間 見 伊 呂 

指 揮 若 定 失 蕭 曹 

運 移 漢 祚 終 難 復 

志 決 身 殲 軍 務 勞

杜 甫

VỊNH HOÀI CỔ TÍCH V

Gia Cát đại danh thùy vũ trụ 

Tông thần di tượng túc thanh cao 

Tam phân cát cứ vu trù sách 

Vạn cổ vân tiêu nhất vũ mao 

Bá trọng chi gian kiến Y Lã 

Chỉ huy nhược định thất Tiêu Tào 

Vận di Hán tộ chung nan phục 

Chí quyết thân thiêm quân vụ lao 

Đỗ Phủ

Dịch nghĩa :

Đại danh của Gia Cát Lượng vang khắp vòm trời 

Người tôi trung xưa nay còn bức tượng thanh cao 

Chia ba thiên hạ là mưu kế của ngài 

Vạn thuở mây trời nhẹ tựa lông chim 

Quyền cao sánh nổi với Y Doãn Lã Vọng 

Chỉ quy quyết sách hơn cả Tiêu Hà Tào Tham 

Biết vận nước dời đổi, cơ đồ nhà Hán không khôi phục được 

Nhưng vẫn một lòng lo việc quân cơ 

Dịch thơ : Chi Điền 

Vịnh hoài cổ tích kỳ V 

(Đền Vũ Hầu) 

Gia Cát lừng danh trong vũ trụ 

Công thần gương sáng đức thanh cao 

Ba phần thiên hạ phân chia sẵn 

Vạn cổ trần gian một vũ mao 

Công nghiệp không thua tài Doãn Thượng 

Kinh luân còn vượt trí Tiêu Tào 

Vận suy triều Hán không khôi phục 

Chí quyết trung hưng chẳng nại lao. 

Dịch thơ : Nguyễn Phước Hậu 

Đại danh Gia Cát vang trời 

Tôi trung thơm mãi gương người thanh cao 

Chia ba thiên hạ mưu sâu 

Mây trời tơ nhẹ bay lâu muôn đời 

Quyền cao Y, Lã sánh thôi 

Chỉ huy quyết sách Tiêu, Tào sao đang 

Vận nhà Hán khó trùng hưng 

Xả thân quyết chí đảm đương quân tình. 

Dịch thơ : Song Nguyễn Hàn Tú

Tài Gia Cát đã vang danh muôn thuở 

Bức tượng ngài dáng tao nhã, uy nghi 

Thế tam phân được rành rẽ vạch chia 

Phe phẩy quạt giữa từng trời sáng toả 

Việc phò tá cũng sánh ngang Y Lã 

Thế điều quân xem hơn hẳn Tiêu Tào 

Trời định rồi đâu phải dễ đổi sao 

Chí đã quyết việc quân đành gánh vác 

Dịch thơ : Trần Văn Thường 

Gia Cát danh cao trùm vũ trụ 

Vạn đời gương sáng một tôi trung 

Chia ba thiên hạ bày sách lược 

Mà vẫn ung dung chiếc quạt lông 

Giữa trướng bày mưu Y, Lã sánh 

Chỉ huy nào có kém Tiêu, Tào 

Vận hán đã xuy thời khó dựng 

Chí bền đâu có ngại gian lao 

Dịch thơ : Anh Nguyên

Lừng danh Gia-Cát trên đời, 

Bề tôi hình tượng tuyệt vời thanh cao. 

Chia ba thiên hạ, hay sao! 

Như lông, mây đỡ bay cao muôn đời. 

Lã, Y, sánh cũng thế thôi, 

Tiêu, Tào lãnh đạo chẳng đời nào hơn. 

Vận suy, triều Hán đương cơn, 

Nhưng lòng quyết giúp chẳng sờn gian lao... 

Witter Bynner :

Zhugés prestige transcends the earth; 

There is only reverence for his face; 

Yet his will, among the Three Kingdoms at war, 

Was only as one feather against a flaming skỵ 

He was brother of men like Yi and Lu 

And in time would have surpassed the greatest of all statesmen. 

Though he knew there was no hope for the House of Han, 

Yet he wielded his mind for it, yielded his lifẹ