Bát trận đồ - Đỗ Phủ

八 陣 圖 

功 蓋 三 分 國 

名 成 八 陣 圖 

江 流 石 不 轉 

遺 恨 失 吞 吳

杜 甫

BÁT TRẬN ĐỒ

Công cái tam phân quốc 

Danh thành Bát trận đồ 

Giang lưu thạch bất chuyển 

Di hận thất thôn Ngô

Đỗ Phủ

Chú thích :

Bát trận đồ: do Khổng Minh thời Tam quốc dựng thành, ở huyện Phụng Tiết, tỉnh Tứ Xuyên. Tướng Ngô là Lục Tốn bị quân Thục vây hãm tại đây, nhưng nhờ được nhạc phụ của Khổng Minh là Hoàng Thừa Nghiện chỉ đường nên ra thoát được 

Tam phân quốc: Khổng Minh chưa ra khỏi nhà đã biết thiên hạ thế chia làm ba, Thục Ngô Ngụy 

Thôn Ngô: Lưu Bị đánh Đông Ngô để trả thù cho Quan Vân Trường, bị thua to về tay Lục Tốn.

Dịch nghĩa : 

Hai câu đầu ca tụng tài cán của Khổng Minh, định thành thế chân vạc trong đó người Khổng Minh phò tá là Lưu Bị là một, và Bát trận đồ đã giam giữ tướng tài Lục Tốn của Ngộ

Hai câu sau nói đến tâm sự của Khổng Minh trước khi mất, nước trôi mãi mà trận đồ còn đó, người đời này kế tiếp đời khác, mà nỗi hận vẫn còn đó. Ta có một cảm giác ta thán về hùng tâm của con người, bên cạnh một lịch sử. 

Công lớn trùm khắp, nước chia làm ba 

Nổi danh trận đồ Bát quái 

Nước sông cứ chảy đá không lay chuyển 

Để lại hận đã thất kế thôn tính Ngô

Dịch thơ : Trần Trọng San

Võ công trùm lợp thời Tam Quốc

Danh tiếng làm nên Bát trận đồ

Đá vẫn nằm trơ giòng nước chảy

Hận còn để mãi lỡ thôn Ngô

Dịch thơ : Trần Trọng Kim

Tam phân quốc công cao tột bực

Bát trận đồ danh nức muôn đời

Nước trôi đá vẫn không dời

Ngậm ngùi nỗi chẳng nghe lời đánh Ngô

Witter Bynner :

The Three Kingdoms, divided, have been bound by his greatness. 

The Eight-Sided Fortress is founded on his fame; 

Beside the changing river, it stands stony as his grief 

That he never conquered the Kingdom of Wụ