Xuân túc tả tỉnh - Đỗ Phủ

春 宿 左 省 

花 隱 掖 垣 暮 

啾 啾 棲 鳥 過 

星 臨 萬 戶 動 

月 傍 九 霄 多 

不 寢 聽 金 鑰 

因 風 想 玉 珂 

明 朝 有 封 事 

數 問 夜 如 何

杜 甫

XUÂN TÚC TẢ TỈNH

Hoa ẩn dịch viên mộ

Thu thu thê điểu qua

Tinh lâm vạn hộ động

Nguyệt bạng cửu tiêu đa

Bất tẩm thinh kim thược

Nhân phong tưởng ngọc hà

Minh triêu hữu phong sự

Sổ vấn dạ như hà

Đỗ Phủ

Chú thích :

Tả tỉnh: Đổ Phủ làm tả thập di, thuộc môn hạ tỉnh, tại đông, cho nên xưng là tả tỉnh 

Dịch viên: tường bên cạnh cung điện 

Thu thu: tiếng chim kêu chiêm chiếp 

Ngọc kha: chỉ đồ trang sức (chuông ?) trên dây buộc đầu ngựa 

Phong sự: chỉ sớ văn tấu lên 

Dạ như hà: Thi Kinh - Tiểu Nhã - Đình Liêu: Dạ như hà kỳ, dạ vị ương, đình liêu chi quang. Quân tử chí chỉ, loan thanh tương tương. Đường, Khổng dồi đạt sớ: "Tuyên Vương vì lẽ chư hầu sắp nhập triều, vì vậy ban đêm dậy hỏi tả hữu: Dạ như hà kỳ ?(Đêm tới đâu rồi) Lúc vương hỏi, còn chưa tới nửa đêm nhĩ ... Vương cần chính sự thật là một việc ca tụng hỷ". Đổ Phủ dùng điển tích để chỉ trong lòng đang khẩn trương việc chính sự chỉ mong đến sáng

Dịch nghĩa : 

Hai câu chót thố lộ tâm sự thi nhân, chờ sáng để lo việc nước nhĩ. Bài thơ diễn tiến từ lúc trời tối cho đến lúc (gần sáng ?). Thi nhân bồn chồn, nghĩ rồi lại nôn, nôn rồi lại nghĩ, tới rồi lui, không ngủ được, bắt đầu từ bụi hoa lờ mờ không còn thấy rõ nữa, tới tiếng chim kêu về tổ, tới lúc nhìn lên trời, đêm tối đậm, trăng thật sáng, muôn vì sao lấp lánh, về khuya, nghe bên ngoài tiếng gió lay động khóa vàng cung môn. Gần sáng thì lòng dạ càng nôn nao, cứ độ chừng thời gian, chờ mãi tia nắng đầu tiên của ban mai trên nền trời ... 

Hoa ẩn trong bóng đêm bên tường cung điện 

Chim bay qua về tổ kêu chiêm chiếp 

Những ngôi sao lấp lánh trên muôn nhà (trong cung) 

Trăng sáng ngời bên cạnh Cửu tiêu 

Không ngủ được (nằm) nghe tiếng ổ khóa 

Gió thổi kêu tưởng như tiếng chuông ngựa 

Sáng mai có chuyện phải tâu lên thiên tử 

Mấy lần (thấp thỏm) nhìn bóng đêm độ thời gian qua được bao lâu

Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu 

Vườn chiều núp bóng hoa 

Ríu rít lũ chim qua 

Vạn nóc tia sao nháy 

Chín mây ánh nguyệt loà 

Thức nghe chìa khoá rít 

Gió vẳng tiếng chuông hoà 

Mai sớm dâng bài tấu 

Hỏi han chuyện tối qua 

Dịch thơ : Nguyễn Phước Hậu 

Vườn chiều hoa xếp dáng thơ ngây 

Ríu rít đàn chim giục cánh bay. 

Sao chiếu lung linh muôn nóc hộ 

Trăng soi vằng vặc chín tầng mây. 

Vi vu gió tưởng đàn xe ngựa 

Trằn trọc thức nghe tiếng khóa gài. 

Mai sớm phụng dâng bài tấu biểu 

Sự tình tỏ rỏ suốt đêm nay. 

Dịch thơ : Anh Nguyên 

Chiều về, hoa núp vườn cung, 

Vù vù, chim đến đậu cùng vườn đây. 

Vạn nhà lấp lánh sao đầy, 

Bên trăng, cả chín tầng mây phủ cùng. 

Khoá vàng, chẳng ngủ, nghe rung, 

Gió như nhạc ngựa chập chùng nơi đâu. 

Sớm, đem bài tấu vào chầu, 

Vua rằng: 'Đêm có gì đâu, hãy trình' 

Dịch thơ : Viên Thu 

Bên tường hoa nép bóng chiều sa, 

Chiêm chiếp chim kêu thoảng lướt qua. 

Sao lộ,vạn nhà xao tiếng động, 

Trăng lên,chín cỏi thẳm mây mờ. 

Giấc buồn nghe khóa đồng rung khẽ, 

Gió vọng dường kha ngọc réo xa. 

Mai sáng sân chầu phong tước vị, 

Đêm nay phương hướng có an hòa? 

Witter Bynner :

Flowers are shadowed, the palace darkens, 

Birds twitter by for a place to perch; 

Heaven's ten thousand windows are twinkling, 

And nine cloud-terraces are gleaming in the moonlight. 

...While I wait for the golden lock to turn, 

I hear jade pendants tinkling in the wind.... 

I have a petition to present in the morning, 

All night I ask what time it is.