賊退示官吏
昔 歲 逢 太 平
山 林 二 十 年
泉 源 在 庭 戶
洞 壑 當 門 前
井 稅 有 常 期
日 晏 猶 得 眠
忽 然 遭 時 變
數 歲 親 戎 旃
今 來 典 斯 郡
山 夷 又 紛 然
城 小 賊 不 屠
人 貧 傷 可 憐
是 以 陷 鄰 境
此 州 獨 見 全
使 臣 將 王 命
豈 不 如 賊 焉
令 彼 徵 歛 者
迫 之 如 火 煎
誰 能 絕 人 命
以 作 時 世 賢
思 欲 委 符 節
引 竿 自 刺 船
將 家 就 魚 麥
歸 老 江 湖 邊
元 結
TẶC THỐI THỊ QUAN LẠI
Tích tuế phùng thái bình
Sơn lâm nhị thập niên
Tuyền nguyên tại đình hộ
Động hác đương môn tiền
Tỉnh thuế hữu thường kỳ
Nhật án do đắc miên
Hốt nhiên tao thời biến
Số tuế thân nhung chiên
Kim lai điển tư quận
Sơn di hựu phân nhiên
Thành tiểu tặc bất đồ
Nhân bần thương khả liên
Thị dĩ hãm lân cảnh
Thử châu độc kiến toàn
Sứ thần tướng vương mệnh
Khởi bất như tặc yên
Lệnh bỉ trưng thiêm giả
Bách chi như hoả tiên
Thuỳ năng tuyệt nhân mệnh
Dĩ tác thời thế hiền
Tư dục uỷ phù tiết
Dẫn can tự thứ thuyền
Tướng gia tựu ngư mạch
Quy lão giang hồ biên
Nguyên Kết
Dịch nghĩa :
Năm xưa gặp thời thái bình,
Ta ở chốn rừng núi hai mươi năm
Nguồn suối ở ngay sân nhà,
Hang động nằm trước ngõ.
Thuế má có kỳ hạn,
Ngày ngày yên ổn được ngủ ngon.
Bỗng nhiên gặp buổi biến loạn,
Mấy năm gửi thân vào chỗ binh nhung.
Nay được đến trông coi huyện này,
Dân miền núi lại bộn bề.
Thành quách nhỏ giặc không tàn phá,
Nhưng dân nghèo thật đáng thương.
Những vùng chung quanh đều đã bị vùi lấp,
Chỉ có châu này thấy an toàn.
Sứ thần vâng lệnh vua chúa,
Há không giống bọn giặc ư ?
Các người được khiến đi thu thuế,
Sao bức bách như lửa cháy.
Ai có thể dứt được mạng sống con dân
Ðể mà làm kẻ tài giỏi của thời thế
Ta nay muốn giao lại ấn tín,
Ðể ôm cần câu giữ con thuyền.
Dời nhà đến chốn có cá có thóc,
Về dưỡng già ở ven sông.
Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu
Xưa ở nơi rừng núi
Hai chục năm bình an
Ngoài sân nguồn suối chảy
Trước ngõ động khe dàn
Tô thuế theo thường lệ
Ngày đêm giấc ngủ nhàn
Chợt đâu cơn biến loạn
Bao năm dự võ ban
Một quận này riêng giữ
Lo vỗ yên dân man
Thành nhỏ giặc không phá
Dân nghèo mình phải toan
Chung quanh đều khói lửa
Đây vẫn được an toàn
Sứ giả vâng vương lệnh
Chớ như giặc bạo tàn
Các ngươi thu thuế liễm
Bức bách như lửa lan
Mệnh người ai nỡ tuyệt
Để được tiếng hiền quan
Ta muốn trao phù tiết
Câu cá chiếc thuyền nan
Về nơi đồng suối ở
Sông biển dưỡng thân tàn
Witter Bynner :
In the year Kuimao the bandits from Xiyuan entered Daozhou, set fire, raided, killed, and looted. The whole district was almost ruined. The next year the bandits came again and, attacking the neighbouring prefecture, Yong, passed this one bỵ It was not because we were strong enough to defend ourselves, but, probably, because they pitied us. And how now can these commissioners bear to impose extra taxes? I have written this poem for the collectors' information.
I still remember those days of peace --
Twenty years among mountains and forests,
The pure stream running past my yard,
The caves and valleys at my door.
Taxes were light and regular then,
And I could sleep soundly and late in the morning-
Till suđenly came a sorry changẹ
...For years now I have been serving in the armỵ
When I began here as an official,
The mountain bandits were rising again;
But the town was so small it was spared by the thieves,
And the people so poor and so pitiable
That all other districts were looted
And this one this time let alonẹ
...Do you imperial commissioners
Mean to be less kind than bandits?
The people you force to pay the poll
Are like creatures frying over a firẹ
And how can you sacrifice human lives,
Just to be known as able collectors? --
...Oh, let me fling down my official seal,
Let me be a lone fisherman in a small boat
And support my family on fish and wheat
And content my old age with rivers and lakes!
0 nhận xét:
Đăng nhận xét