Thứ Hai, 6 tháng 4, 2015

Tặc thối thị quan lại - Nguyên Kết

賊退示官吏 

昔 歲 逢 太 平
山 林 二 十 年
泉 源 在 庭 戶
洞 壑 當 門 前
井 稅 有 常 期
日 晏 猶 得 眠
忽 然 遭 時 變
數 歲 親 戎 旃
今 來 典 斯 郡
山 夷 又 紛 然
城 小 賊 不 屠
人 貧 傷 可 憐
是 以 陷 鄰 境
此 州 獨 見 全
使 臣 將 王 命
豈 不 如 賊 焉
令 彼 徵 歛 者
迫 之 如 火 煎
誰 能 絕 人 命
以 作 時 世 賢
思 欲 委 符 節
引 竿 自 刺 船
將 家 就 魚 麥
歸 老 江 湖 邊

元 結

TẶC THỐI THỊ QUAN LẠI

Tích tuế phùng thái bình 
Sơn lâm nhị thập niên 
Tuyền nguyên tại đình hộ 
Động hác đương môn tiền 
Tỉnh thuế hữu thường kỳ 
Nhật án do đắc miên 
Hốt nhiên tao thời biến 
Số tuế thân nhung chiên 
Kim lai điển tư quận 
Sơn di hựu phân nhiên 
Thành tiểu tặc bất đồ 
Nhân bần thương khả liên 
Thị dĩ hãm lân cảnh 
Thử châu độc kiến toàn 
Sứ thần tướng vương mệnh 
Khởi bất như tặc yên 
Lệnh bỉ trưng thiêm giả 
Bách chi như hoả tiên
Thuỳ năng tuyệt nhân mệnh 
Dĩ tác thời thế hiền 
Tư dục uỷ phù tiết 
Dẫn can tự thứ thuyền 
Tướng gia tựu ngư mạch 
Quy lão giang hồ biên

Nguyên Kết

Dịch nghĩa :

Năm xưa gặp thời thái bình, 
Ta ở chốn rừng núi hai mươi năm 
Nguồn suối ở ngay sân nhà, 
Hang động nằm trước ngõ. 
Thuế má có kỳ hạn, 
Ngày ngày yên ổn được ngủ ngon. 
Bỗng nhiên gặp buổi biến loạn, 
Mấy năm gửi thân vào chỗ binh nhung. 
Nay được đến trông coi huyện này, 
Dân miền núi lại bộn bề. 
Thành quách nhỏ giặc không tàn phá, 
Nhưng dân nghèo thật đáng thương. 
Những vùng chung quanh đều đã bị vùi lấp, 
Chỉ có châu này thấy an toàn. 
Sứ thần vâng lệnh vua chúa, 
Há không giống bọn giặc ư ? 
Các người được khiến đi thu thuế, 
Sao bức bách như lửa cháy. 
Ai có thể dứt được mạng sống con dân 
Ðể mà làm kẻ tài giỏi của thời thế 
Ta nay muốn giao lại ấn tín, 
Ðể ôm cần câu giữ con thuyền. 
Dời nhà đến chốn có cá có thóc, 
Về dưỡng già ở ven sông.

Dịch thơ : Lê Nguyễn Lưu

Xưa ở nơi rừng núi 
Hai chục năm bình an 
Ngoài sân nguồn suối chảy 
Trước ngõ động khe dàn 
Tô thuế theo thường lệ 
Ngày đêm giấc ngủ nhàn 
Chợt đâu cơn biến loạn 
Bao năm dự võ ban 
Một quận này riêng giữ 
Lo vỗ yên dân man 
Thành nhỏ giặc không phá 
Dân nghèo mình phải toan 
Chung quanh đều khói lửa 
Đây vẫn được an toàn 
Sứ giả vâng vương lệnh 
Chớ như giặc bạo tàn 
Các ngươi thu thuế liễm 
Bức bách như lửa lan 
Mệnh người ai nỡ tuyệt 
Để được tiếng hiền quan 
Ta muốn trao phù tiết 
Câu cá chiếc thuyền nan 
Về nơi đồng suối ở 
Sông biển dưỡng thân tàn



Witter Bynner :

In the year Kuimao the bandits from Xiyuan entered Daozhou, set fire, raided, killed, and looted. The whole district was almost ruined. The next year the bandits came again and, attacking the neighbouring prefecture, Yong, passed this one bỵ It was not because we were strong enough to defend ourselves, but, probably, because they pitied us. And how now can these commissioners bear to impose extra taxes? I have written this poem for the collectors' information. 

I still remember those days of peace -- 
Twenty years among mountains and forests, 
The pure stream running past my yard, 
The caves and valleys at my door. 
Taxes were light and regular then, 
And I could sleep soundly and late in the morning- 
Till suđenly came a sorry changẹ 
...For years now I have been serving in the armỵ 
When I began here as an official, 
The mountain bandits were rising again; 
But the town was so small it was spared by the thieves, 
And the people so poor and so pitiable 
That all other districts were looted 
And this one this time let alonẹ 
...Do you imperial commissioners 
Mean to be less kind than bandits? 
The people you force to pay the poll 
Are like creatures frying over a firẹ 
And how can you sacrifice human lives, 
Just to be known as able collectors? -- 
...Oh, let me fling down my official seal, 
Let me be a lone fisherman in a small boat 
And support my family on fish and wheat 
And content my old age with rivers and lakes!

0 nhận xét:

Đăng nhận xét