Thứ Ba, 7 tháng 4, 2015

Tống Kỳ Vô Tiềm lạc đệ hoàn hương - Vương Duy

送綦毋潛落第還鄉 

聖 代 無 隱 者
英 靈 盡 來 歸
遂 令 東 山 客
不 得 顧 採 薇
既 至 金 門 遠
孰 云 吾 道 非
江 淮 度 寒 食
京 洛 縫 春 衣
置 酒 長 安 道
同 心 與 我 違
行 當 浮 桂 棹
未 幾 拂 荊 扉
遠 樹 帶 行 客
孤 城 當 落 暉
吾 謀 適 不 用
勿 謂 知 音 稀

王 維

TỐNG KỲ VÔ TIỀM LẠC ĐỆ HOÀN HƯƠNG

Thánh đại vô ẩn giả
Anh linh tận lai quy 
Toại linh Ðông Sơn khách
Bất đắc cố thái vi
Ký dĩ kim môn viễn
Thục vân ngô đạo phi
Giang Hoài độ Hàn thực
Kinh Lạc phùng xuân y
Trí tửu Trường An đạo
Ðồng tâm dữ ngã vi
Hành đương phù quế trạo
Vị kỷ phất kinh phi
Viễn thụ đái hành khách
Cô thành đương lạc huy 
Ngô mưu thích bất dụng 
Vật vị tri âm hi 

Vương Duy



Chú thích :

Đông Sơn: Tạ An đời Tấn là ẩn sĩ ở Đông Sơn, về sau người ta dùng Đông Sơn chỉ ẩn sĩ 
Thái vi: Bá Di, Thúc Tề ẩn ở Thủ Dương hái rau vi để sống, không chịu ăn một hạt gạo của nhà Chu 
Kim môn: Kim mã môn ở kinh đô 
Hàn thực: vua Tấn Văn Công kỷ niệm Giới Tử Thôi chịu chết cháy trong rừng không ra, trong ngày tết hàn thực cấm đốt lửạ 
Kinh phi: cửa làm bằng cây khô

Dịch nghĩa : 

Bài thơ rất có ý an ủi kẻ thi rớt, bắt đầu bằng lời khen ngụ ý nước trị cho nên kẻ hiền ra ứng thí, kế tiếp cho sự ứng thí là một kinh nghiệm dồi dào cho tâm hồn, từ lúc đi thi, cho đến lúc về nhà. Hai câu cuối cùng ngụ đầy triết lý mệnh vận, không gặp thời thì thôi ... 

1. Thời thánh chúa trị vì, không ai đi ở ẩn 
2. Những kẻ anh hùng hào kiệt đều đến tụ tập 
3. Bởi vậy mà người khách Đông Sơn (ẩn sĩ) 
4. Không được trốn về hái rau kiếm ăn không chịu ra giúp nước 
5. Đã đến tận kinh đô từ nơi xa xôi 
6. Ai bảo đạo của ta (có lẽ ám chỉ lời nói Khổng tử) bị suy đồi 
7. Bạn đi qua sông Giang sông Duy thì vừa đúng tiết hàn thực 
8. Bạn đi đến Kinh đô Lạc Dương thì gặp lúc may áo đi dạo xuân 
9. Bây giờ tôi đặt sẵn bàn tiệc rượu dây để tiễn 
10. Bạn và tôi hai người cùng tâm đầu ý hợp 
11. Trên đường về nên dùng chèo gỗ quế 
12. Chẳng mấy chốc mà đến cổng nhà mình 
13. Những hàng cây xa xa ôm lấy bóng người du khách 
14. Ánh tà dương chiếu trên tường thành đơn độc 
15. Người ta không dùng được bạn bây giờ 
16. Xin đừng trách thiếu kẻ tri âm

Dịch thơ : K.T

Thời trị chẳng ai núp
Hào kiệt bốn phương quy
Cho những người ẩn sĩ
Chẳng ăn rau trốn chi
Tụ họp từ phương xa
Đạo ta bao giờ sai
Qua Giang Duy nhiệt náo
Kinh Lạc thưởng ngày xuân
Trường An xin bày tiệc
Cụng ly người bạn hiền
Đi thuyền chèo gỗ quế
Chẳng chốc cửa nhà về
Hàng cây xa ôm bóng
Tà dương chiếu thành quê
Thời chưa đến thì thôi
Tri âm vẫn có người

Witter Bynner :

In a happy reign there should be no hermits; 
The wise and able should consult together.... 
So you, a man of the eastern mountains, 
Gave up your life of picking herbs 
And came all the way to the Gate of Gold -- 
But you found your devotion unavailing. 
...To spend the Day of No Fire on one of the southern rivers, 
You have mended your spring clothes here in these northern cities. 
I pour you the farewell wine as you set out from the capital -- 
Soon I shall be left behind here by my bosomfriend. 
In your sail-boat of sweet cinnamon-wood 
You will float again toward your own thatch door, 
Led along by distant trees 
To a sunset shining on a far-away town. 
...What though your purpose happened to fail, 
Doubt not that some of us can hear high music.

0 nhận xét:

Đăng nhận xét