Tuế mộ quy Nam Sơn - Mạnh Hạo Nhiên

歲 暮 歸 南 山 

北 闕 休 上 書 

南 山 歸 敝 廬 

不 才 明 主 棄 

多 病 故 人 疏 

白 髮 催 年 老 

青 陽 逼 歲 除 

永 懷 愁 不 寐 

松 月 夜 窗 墟

孟 浩 然

TUẾ MỘ QUY NAM SƠN

Bắc khuyết hưu thướng thư

Nam sơn quy cựu lư

Bất tài minh chủ khí

Đa bệnh cố nhân sơ

Bạch phát thôi niên lão

Thanh dương bức tuế trừ

Vĩnh hoài sầu bất mị

Tùng nguyệt hạ song hư

Mạnh Hạo Nhiên

Chú thích :

Bắc khuyết: chỉ kinh đô 

Nam sơn: là Chung nam sơn, phía tây nam thành Trường An 

Thanh dương: tiết trời xuân

Dịch nghĩa : 

Hai câu 5 và 6 thật là haỵ Tóc bạc thì có dính líu gì đến tuổi già, tiết xuân thì có dính líu gì đến năm tàn tháng lụn; Thực ra ngược lại thì mới có lý nhĩ. Nhưng ... thi nhân lại đổi ngược cái lý lẽ lại để cho ta thấy lồ lộ cái ảnh hưởng tự nhiên của năm tháng, bởi già cho nên mới có tóc bạc, bởi vì thấy tóc bạc cho nên mới thấy mình già, và mới thấy tóc càng bạc hơn là thường; Bởi năm qua cho nên xuân mới đến, bởi xuân đến cho nên mới biết tháng ngày qua, bởi đó mà sinh ra tiếc tháng ngày, đặc biệt là nhiều hơn xưa ... Vì chẳng còn bao nhiêu tháng ngày để mà tiêu xài nhĩ ...

1. Thôi khỏi dâng thư lên kinh đô 

2. Về lại thảo lư mục nát ở Chung Nam sơn 

3. Không có tài nên minh chúa không dùng đến (hay là minh chúa không có tài nên không dùng đến ?) 

4. Nhiều phen bệnh hoạn (nên) bạn bè xa lánh 

5. Tóc bạc thôi thúc tuổi già 

6. Tiết xuân bức bách năm tháng qua 

7. Nghĩ ngợi hoài buồn bã không ngủ được 

8. Mặt trăng chiếu qua cây tùng vào khe song ban đêm

Dịch thơ : Trần Trọng San

Thôi chẳng dâng thư lên Bắc khuyết

Trở về nhà nát núi Nam san

Bởi tài kém cỏi vua không đoái

Vì bệnh liên miên bạn lảng dần

Tóc trắng dục mau già cái tuổi

Tiết xuân đưa dứt hết năm tàn

Mãi hoài tưởng nghĩ buồn không ngủ

Song vắng hàng thông đượm ánh vàng

Dịch thơ : Trần Trọng Kim

Đền rồng thôi chớ dâng thư

Nam sơn miền ấy thảo lư trở về

Bất tài minh chúa dùng chi

Bệnh nhiều bạn cũ ai hề tới lui

Tuổi già đầu bạc dốc thôi

Xuân xanh mấy chốc năm đòi hết đi

Nỗi sầu trằn trọc đêm khuya

Cành thông bóng nguyệt lả kề trước song

Dịch thơ : Ngô Tất Tố

Cổng Bắc đừng dâng giấy

Non Nam hãy lại nhà

Kém tài vua chúa bỏ

Hay ốm bạn bè xa

Tóc bạc đưa già đến

Ngày xanh giục tết qua

Bâng khuâng nằm chẳng ngủ

Cửa ngỏ bóng trăng tà

Witter Bynner :

I petition no more at the north palace-gatẹ 

...To this tumble-down hut on Zhongnan Mountain 

I was banished for my blunders, by a wise ruler. 

I have been sick so long I see none of my friends. 

My white hairs hasten my decline, 

Like pale beams ending the old year. 

Therefore I lie awake and ponder 

On the pine-shadowed moonlight in my empty window.