長 干 行
妾 髮 初 覆 額
折 花 門 前 劇
郎 騎 竹 馬 來
遶 床 弄 青 梅
同 居 長 干 里
兩 小 無 嫌 猜
十 四 為 君 婦
羞 顏 未 嘗 開
低 頭 向 暗 壁
千 喚 不 一 回
十 五 始 展 眉
願 同 塵 與 灰
常 存 抱 柱 信
豈 上 望 夫 臺
十 六 君 遠 行
瞿 塘 灩 澦 堆
五 月 不 可 觸
猿 鳴 天 上 哀
門 前 遲 行 跡
一 一 生 綠 苔
苔 深 不 能 掃
落 葉 秋 風 早
八 月 蝴 蝶 來
雙 飛 西 園 草
感 此 傷 妾 心
坐 愁 紅 顏 老
早 晚 下 三 巴
預 將 書 報 家
相 迎 不 道 遠
直 至 長 風 沙
李 白
TRƯỜNG CAN HÀNH
Thiếp phát sơ phú ngạch
Chiết hoa môn tiền kịch
Lang kỵ trúc mã lai
Nhiễu sàng lộng thanh mai
Đồng cư Trường Can lý
Lưỡng tiểu vô hiềm sai
Thập tứ vi quân phụ
Tu nhan vị thường khai
Đê đầu hướng ám bích
Thiên oán bất nhất hồi
Thập ngũ thuỷ triển mi
Nguyện đồng trần dữ bôi
Thường tồn bão trụ tín
Khởi thướng Vọng phu đài
Thập lục quân viễn hành
Cù Đường Diễm Dự đôi
Ngũ nguyệt bất khả xúc
Viên thanh thiên thượng ai
Môn tiền cựu hành tích
Nhất nhất lục sinh đài
Đài thâm bất năng tảo
Lạc diệp thu phong tảo
Bát nguyệt hồ diệp lai
Song phi tây viên thảo
Cảm thử thương thiếp tâm
Toạ sầu hồng nhan lão
Tảo văn hạ Tam - Ba
Dự tương thư báo gia
Thương nghinh bất đạo viễn
Trực chí Trường - Phong sa
Lý Bạch
Chú thích :
Trường Can: địa danh, bây giờ là huyện Giang Tô Giang Ninh, Trường Can hành là tên một điệu ca khúc thời xưa, Thôi Hiệu cũng có một bài
Kịch: chỉ đùa giỡn làm kịch
Trúc mã: bẻ trúc giả làm ngựa, con nít thường hay chơi
Bão trụ: Vĩ Sinh có hẹn với một người con gái ở dưới chân cầu, nước lên mà không thấy tới, ôm chân cầu mà chết đuối
Vọng phu đài: phía nam Trung Châu chừng mười dặm
Cù Đường, Diễm Dự: Bãi cát, xưa tên là Tây Lăng Hiệp, là cửa Tam Hiệp, Trường Giang chính giữa, Diễm Dự đôi ở ngay miệng sông
Hồng nhan: chỉ người đàn bà còn trẻ
Tam Ba: Ba quận, Ba Đông, Ba Tây gọi chung là Tam Ba
Trường Phong Sa: địa danh bây giờ là huyện Qúy Trì
Ba Lăng: nay là huyện Nhạc Dương, tỉnh Hồ Nam
Tương Đàm: tên huyện, ở tỉnh Hồ Nam
Dịch nghĩa :
Bài thơ thứ nhất tự thuật một chuyện tình "thanh mai trúc mã" từ nhỏ đến lớn của một đôi trai gáị Ngây thơ thật là ngây thơ, mắc cỡ thật là duyên dáng, tình thâm thật là khắc cốt, ly biệt thật là thương cảm, nhớ nhung sinh ra lo sợ (viễn vông ?), cuối cùng là một tình cảm nóng bỏng của người vợ trẻ, "anh nhớ đi mau mau rồi về nhe, em trông lắm đấy".
Bài thơ thứ hai tiếp tục bài đầu, diễn tả nổi nhớ thương, rồi đến mong chờ, rồi đâm ra giận hờn ... Ai nghe mà không mềm lòng ...
1. Tóc em khi mới xõa ngang trán
2. Bẻ hoa trước cửa nhà chơi
3. Chàng cưỡi ngựa tre lại
4. Chạy quanh giường nghịch ném quả mơ xanh
5. Cùng sống ở làng Trường Can
6. Hai trẻ nhỏ không hề có tị hiềm
7. Năm mười bốn thiếp về làm dâu nhà chàng
8. Mặt còn thẹn thùng không dám cười đùa
9. Cúi đầu ngoảnh vào trong vách tối
10. Trời gọi cả ngàn lần vẫn không dám đáp lại một câu
11. Năm mười lăm mới bắt đầu lộ nét tươi cười
12. Nguyện sống bên nhau trong cảnh gian khổ
13. Mãi mãi giữ lời như Vĩ Sinh ôm cột
14. Có nghĩ đến chuyện phải ra Vọng Phu đài ngóng chàng
15. Năm mười sáu chàng đi xa
16. Đến Cù Đường và Điễm Dự
17. Tháng năm nước dâng cao, không đi được đến đó
18. Trên cao nghe có tiếng vượn kêu ai oán
19. Trước sân dấu chân dạo hồi xưa còn đó
20. Đâu đâu cũng đầy những lớp rong rêu
21. Rêu mọc dày quá không quét đi hết
22. Lá đã rơi trong gió thu đến sớm
23. Tháng tám bươm bướm bay lại
24. Bay từng đôi với nhau trong khu vườn mé tây
25. Nhìn thấy vậy thiếp bỗng sinh thương tâm
Dịch thơ : Trần Trọng San
Khi tóc vừa buông trán
Hái hoa trước cổng chơi
Chàng cưỡi ngựa tre đến
Quanh giường tung trái mai
Trường Can cùng chung xóm
Cả hai đều thơ ngây
Mười bốn về làm vợ
Thiếp còn e lệ hoài
Cúi đầu vào vách tối
Gọi mãi chẳng buồn quay
Mười lăm mới hết thẹn
Thề cát bụi không rời
Bền vững lòng son sắt
Há lên Vọng Phu đài
Mười sáu chàng đi xa
Cù Đường Diễm Dự đôi
Tháng năm không đến được
Vượn buồn kêu trên trời
Trước cổng vết chân cũ
Rêu xanh mọc um đầy
Rêu nhiều không quét hết
Gió thổi lá vàng rơi
Tháng tám bươm bướm vàng
Trên cỏ vườn bay đôi
Cảnh ấy đau lòng thiếp
Má hồng buồn pha phôi
Khi chàng xuống Tam Ba
Nhớ gởi thư về nhà
Thiếp sẽ mau đi đón
Đến thẳng Trường Phong Sa
Dịch thơ : Trúc Khê
Tóc em mới kín trán
Trước cửa bẻ hoa đùa
Chàng cưỡi ngựa trúc lại
Quang ghế tung mơ chua
Cùng ở xóm Trường Can
Đôi trẻ vui tha hồ
Mười bốn làm vợ chàng
Thơ ngây em hổ thẹn
Bên vách cúi gầm đầu
Mặc dầu chàng gọi đến
Mười lăm mới bạo dạn
Quấn nhau không muốn rời
Ôm cột nguyền giữ ước
Vọng phu chẳng lên đài
Mười sáu chàng đi xa
Tháp Cù hòn Diễm Dự
Nước lớn đương tháng năm
Vượn kêu buồn lắm nữa
Vết giày in trước cửa
Xanh xanh rêu mọc đầy
Rêu nhiều không thể quét
Lá rụng gió thu lay
Tháng tám bươm bướm vàng
Bay đôi trên áng cỏ
Xúc cảm em đau lòng
Héo già thương má đỏ
Chàng sớm dời Tam Ba
Báo trước thư về nhà
Đón chàng em há quản
Đến tận Trường Phong Sa
Witter Bynner :
My hair had hardly covered my forehead.
I was picking flowers, playing by my door,
When you, my lover, on a bamboo horse,
Came trotting in circles and throwing green plums.
We lived near together on a lane in Ch'ang-kan,
Both of us young and happy-hearted.
...At fourteen I became your wife,
So bashful that I dared not smile,
And I lowered my head toward a dark corner
And would not turn to your thousand calls;
But at fifteen I straightened my brows and laughed,
Learning that no dust could ever seal our love,
That even unto death I would await you by my post
And would never lose heart in the tower of silent watching.
...Then when I was sixteen, you left on a long journey
Through the Gorges of Ch'u-t'ang, of rock and whirling water.
And then came the Fifth-month, more than I could bear,
And I tried to hear the monkeys in your lofty far-off skỵ
Your footprints by our door, where I had watched you go,
Were hiđen, every one of them, under green moss,
Hiđen under moss too deep to sweep awaỵ
And the first autumn wind ađed fallen leaves.
And now, in the Eighth-month, yellowing butterflies
Hover, two by two, in our west-garden grasses
And, because of all this, my heart is breaking
And I fear for my bright cheeks, lest they fadẹ
...Oh, at last, when you return through the three Pa districts,
Send me a message home ahead!
And I will come and meet you and will never mind the distance,
All the way to Chang-feng Shạ
0 nhận xét:
Đăng nhận xét